-“Jwiazkowiee” (The ‘Alfiancer) Printed and Published every Monday and Wednesd ay by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED | 1638 Bloor Streat West —~ Toronto, “Ont, Canada mw MEP 4as Se ‘Telephones: 531-2491, 331 2492 “Second ‘clus mall registration number 1673 Official Organ af The Polish Alliance of Canadg Z dan iday — Chairman of the Board - L. Wawrow | — . Secretary oe Roman Buewk — Editor-in-Chief a No part of ‘this publication maybe reproduced or ‘transmitted, In any form or by any means, W without permis sion, | sa ¥ PRENUMERATA Roczna $23. 00. Pobropana 514, 00. Pojedynezy numer “a0¢. a caetanaaaanl wy SE: Rozhieznosci naftowe pomiedzy Alberta i Ottawa y tanowiska -Otlawy i Alberty réaniq sie od siebie 0 miliar- ¢ dy dolaréw wow yobrazeniach co wlasciwie oznacza nowa federalna polityk a, energetyeazna, lak Ze mozna powaznie sie zastanawi iag ezy oble strony mow lao tych samyeh rzeczach, Caynniki oficjalne Alberty dokonywaly w nesatym tygo- dniu zjadliwych atakow na polityke federalna, oceniajac, ze Alberta jest przez nia doslownie druzgotana, a nie delikatnie uderzana, jak {o sugeruje Ollawa. Tymezasem Ottawa zachowala milezenie, obawiajac sie, ze publiczne wstapienie w szranki tej zwady, moze tylko pogorszyé sprawe i zniweezyé wszelkie szanse na ew entualne porozumienie podezas nastepnych rokowan, + Najbardziej podstawowym problemem do uzgodnienia pomiedzy dwiema stronami jest ustalenie kte ico otrzymuje z tego “energetyeznego pasztetu”. W pazdzierniku, raad_ fe- derainy oSwiadezyt, ze nowa polityka oznacza spadek Ww udzialach Alberty tylko o 2&2 — 43° obecnie w porownaniu do 45% poprzednio. Jednak Alberta stwierdzila w zesztym | tygodniu, ze mozna to miedzy bajki wlozyé, poniewag juz I ter az jej udziat wynosi 31% a do 1983 r., pray utrzymaniu sie obecnych tendenc} i, spadnie do 26%. & | > Czyzhy wiee raeczywigcie obie strony méwily o tym | shmym? Juz pobiezny raut oka temu -zaprzecza, Alberta “Wilacza do swoich kalkulacji sprawy, klorych nie bierze pod | uwage Ottawa i vice versa. ~ Po pierwsze, szacunkowe obliczenia, ktére wywa Ottaw: | do podzialu “pasztetu” w krajowym programie energetyez- - oRym, w sadzaja do jednego worka Brytyjska Kolumbie, Sas- | Kaichewan i Alberte. Tymezasem Alberia médvwi wylacenie | tylko Oo sobie. To oznacza, ze praecietne dane przyjmowane | przez Ottawe sa przesadne wobec rzeczywistych danych z po- seczegolnych prowineji i praeceniaja wysokos Produkey praemy situ naftewego w Albercie. > W ostatnim 1979 roku spriwozdawezym, statysty kt All serly wykazuja, Ze prowine} ja uzyskala 33.7% z podatkow —@ropy i % gazu, przemysl — 52.6%, a Ottawa 13.7%, | < Praktyeznie stosowana dotychezas regulqg byto | 45% dla prowine}i, 45% dla przemyslu i 10% dia Otlawy, ale oszacowanie to uzyskiw ane bylo przez dodawanie innych | grédet dochodu oprocz podatkow. Prowineja otrzy- muje rowniez pieniadze od przemysiu naftowese, kiedy przemyst ten sprzedaje prawa do eksploatacji ropo- i gazo- fosnych obszaréw ziemL Wartosei te sa olbraymie: w 1979 1. Alberta uzyskala $1 miliard ve sprzedazy tych praw. Kiedy Ottawa bierze pod uwage te azyski Alberty i whieza je do ogdinej suny dochodéw prowineji, to automatyeznie Wzra- Saja one o 6°, obnizajac o te sama wysokosé udgialy prze- —mystu naflowego. ~ Alberta uwaza, ze powyzsze sumy nie powinny figuro- waé w kalkulacji Ottawy, poniewaz sa one dowolnymi Swiad- Ci eniami ze strony przemystu naffowego wobec prowincji, nie ujetymi w reguly podatkowe. Poniewai trudno je pr2e- widzieé, dlatego tez przewidywania co do spraedazy ziem | Fopo- i gazonosnych nie powinny byé brane pod uwage pray obliczaniu dochodéw prowincjonalnych., _ Sposdb podejgcia do dochodéw ze sprzedazy ziem pod wiercenia — byl zawsze najwieksza réznica w oszacowywaniu podzialu “enorgetyeznego pasztetu” pomiedzy Ottawa i Al- bert a, ale nie jedyna. Albert la licezy na prayklad na udziat w $10 miliardach-dochodéw federalnyeh w ciagu nastepnych 4 lat, a takich zyskéw Ottawa weale nie prze- wide. Owszem, razad federalny. uzyskuje pewne sumy ze spec] jialnej kontry] jue]}l, dzieki ktore] moze oplacaé koszt sub- svdiowane] zagranicaznej] repy ponize] krajowego poziomu. Kalkulacje Ottaw ‘'y biora pod uwage uzyskanie w ten sposdb dod latkowego $1 miliar da, ale nie 10, : ey : Najpowazniejsze jednak réznice pomiedzy dwiema stro- Bami dotyeza problemu, jak duze ayski zostana - osiagniete Z eksportu gaz naturainego i w tym przedmiocie Alberta jest o wiele mnie] optymistyezna nig Ottawa. W tej réznicy zdan dwa czynniki odgrywaja podstawowa role. Alberta nie _ praypuszeza, zeby Swiatowe ceny nafty warastaly tak szybko jak to sobie wyobraza Ottawa. Alberta tak samo nie sadzi, ‘aby Ottawa byla zdolna do takiego dostosowywania ekspar- fowyeh cen gazu do Sswiatowego poziomu wydobycia ropy haftowe], tak jak to mialo miejsce w przesztoégei, ° Réznice pogladow Alberty i Oltawy nie dotyeza wyla- canie oszacowan dochodéw, ktére kagda ze stron atrzyma z eksploatacji przemyslu naftowego. Na diuzsza mete Alberta jest hardzie] pesymistyezna w sprawach popytu i podazy, Ollawa wyobrata sobie, ze Kanada do kotica a biezacego dzic- sieciolecia nie bedzie zalegna od importowanego surowca, tymezasem Alberta twierdzi, ze bedziemy codziennie £0 po- ize baveae 734 tys. haryiek, — Meeszkaricy Kanady _ o reformie konstytuq Azad Federalny opubliko- wat ostatnio wyniki trzech dokonanych badan opin pu- blicane| (pool's), a prazepro- ¢ wadzonych w zwiazku z ost- rym nawet zatargiem Oltawy 4 wieloma prowincjami na te- mat sprowadzenia z Aneli do Kanady konstytucji (BNA) i dokonania wo nie} yruntow- nych zman, dak pamietamy, niku br. Rvad Federalny otdo- sil na ‘ten femat swoja de- Klaracje, ktora wywolata sprzeciwy premierdw zachod- nich prawineji, a praede wszy- stkim prow. Alberta, Brytyi- ska Kolumbia i na weschodzie, New kraju wypowiada sie zdecydo- wanie za patriacja konstytu- cji, 81% popiera projekt rza- dowy odnognie w prowadzenia i zawarowania wotym pantist- wowym akeie praw czlowieka, BO Ce popiera zasadnicze zmia- ny w nicj, dostosowane do ayela Kanadyjezykéw, 770% chee takze widzieé w konsty- tucji prawo dla innyeh jezy- kow, nie tylko angielskiego | francuskicgo 1 wreszcie 94% popiera prawoe do podjecia pracy wi kagde} prowincji Ranady, a nie tylko w pro- winc}i jego osiedienia. Woezterech prowincjach: Quebee, Ontario, Manitoba i ATUNS WICK, New Brunswick 83° miesz- Ujawnione wynlki siwier- kanieéw wypowledzialo sie za dzaja, 1% praygniatajaca wiek- slosowaniem jednego jezyka siosé, bo 80° ohywateli tego w_ sadach. 7 Ww pazdzier- ~ WO, dizindow Podroz byla najbardzie) prywatna i miala sie odbyé we wrzesniu. Prawie kazdy z nas ma jakag slabostke, nie- ktérzy méwia zamilowanie, 7 kira wprawdzie nie nalezy sie. abytnio afiszowadé, ale ted nie ma powodu ukrywaeé. 06s ; “pardzo interesuje mnie. wspélezesna muzyka a w Warszawie we wrzegniu od- bywa. sie miedzynarodowy fe- stiwal nowej} muzvki pod naz- wa “Jesien Warszawska™. Przez 10 dni odbywaiq sie dwa lub tray razy dziennie koneerty zespolowe oraz soli- stow -praybylych 2 réanyeh krajow, Wykonuje sie niekté- re ulwory po raz plerwszv. podezas gdy inne sq po raz plerwszy grane w Polsce, Pu- bieznost, podobnie jak mu- zyey, jest z réénych krajow, ale naturalnie przewaza pol- ska, warszawska. Whioslem o wize w sierp- niu ale konsulat w Toronto poinformowat mnie iz musze sie zwrécié do ambasady w Oltawie, Jako ze wprowadzono restrvkeje wizowe w awiazku % sytuacja polityezna w Pol- see, Okazalo sie niebawem, ze ambasada réwniey nie uznala sie za kompetentna do wysta- wienla mi wizy i zwrocila sie do Warszawy a nim nadeszla silamlad .odpowiedz “Jesien Warszawska” byla na petnych obrotach. Ale mnie juz omi- nela. A ze eziek sama muzyka nie zyje a w rozkladzie mia- Jem réwniez przestudiowanie pewnych materialéw dotyeza- eych Polonii Kanadyjskiej a anajdulacveh sie wi Archi- wim Akt Nowych w Warsza- wie, wnhioslem o nowa wise w terminie pdzniejszym: listo- ¢ pad-grudzien. Zima nie nadaje sie na eks- J perymentalne podrdaze lotni- eve a majac w pamieci dra- matvezng {brrr) relacije red. G. Stodkowskiego, postanowi- lem lecieé bezposrednio do Warszawy, bez przesiadania, exekania na drugim lotnisku przez kilka godzin na nastep- ne polaczenie. ZGimowy roz klad PLL “LOT” jest bodajze dogodniejszy anizeli detni, przynajmnie] dla mnie, gdyz odlatuje o 10 wieezor a ladu- je w Warszawie okolo 12 w poludnie a wiec mozna_ sie doskonale wyspac, Naturainie nie wszysey Spla dobrze w sa- molocie i rezygritja z positku, podebno doskonalego, serwo- wanego okolo polnocy. Ja jed- nak do nich nie naleze. Pani Alina, przemila hos- tess “LOT-u" na lotnisku Mi- rabel zabezpieezyla mi wygo- dne miejsee i oddata pod opieke ks. C. Zhudzil mnie do Sniadania. W Warszawie oczekiwal mnie niezawodny prof. Ch. wyrazajac zdumienie, zem nie w futrze. Bo w Warszawie, w Wojciech Krajewski Nieszezesciem pracy spo- lecznej jest, ze slowo polskie moze sie znalezé na lasce pdl- analfabetéw. Nieszezesciem jesl te?, ze ci ca stoja na swieczniku wiedzy, ze ci co roezumieja znaczenie slowa poiskiego sa tak ezesto anal- fabetami, gdy chadzi o prace spoleczna, Tak bywa wsréd Polonil kanadyjskiej, prawdo- podobnie jest tak i wsrod in- nych Polonli. Inteligencja i wykszlaleenie mierzy sie jak- ze czesto wygodniciwem | ‘sobkostwem, brak wyksztalce- nia i poziomu kulturalnego objawia sie w ciasnocie i glu- pocie réznyeh poczynan. Ist- nieje jakies bledne kolo i tra- gizm pracy spolecznej w tej almosferze emigracyjno-polo- nijnej. Nie dziwnego, ze od- chodai czlowieka ochota do napisania nawet kilku stow. Jednak tych kilka stow na- pisze na prosbe prayjaciél z Brantford. W czasie gdy od- bywalem swa pielgrzymke do mej Ojezyzany, do Polski, amart jeden z Polakow, klory prawie Ze stal sie spolecana legenda. Na imie mu bylo Jozef Pankowski. Znaiem go bodaj od pierwszych dni me- go osiedlenia sie w ‘Toronto — {}]. Jug przeszio 30 lat. Za- wilal do nas na 14 Gilpin Ave. jakis w srednim wieku, elegancki pan, dowcipkujacy i sprzedajacy alkohol. Na tle Zwiazku Polakoéw bywal wsze- dzie, wszedzie mial prayja- cidl, a ezasem nieprayjacidl. Tych pierwszych bylto wiecej, bo chociaz bardzo wielu sie nie zgadzalo z nim a zwiasz- eza jego lewicowymi poglada- mi, wybaczano mu je. Naj- wiekszg sila osobowoscl Pan- kowskiego bylo jego bezgra- niczne prazywiazanic do Pol- ski. JakieS proste, latwe, ale nieslychanie mocne. Wszyst- ko przedsiebral w pracy spo- leeznej w imie tej} Polski, uj- mowanej przez niego lewico- ehociaz tej lewicowoSel sam nie rozumial, a na tere- nie swej pracy racze} byl ka- pitalista. Jézef Pankowski byl do szpiku kogci Polakiem i ta- kim zostal do konea swego dlugiego, pracowitego Zycia. Ohejmowal w Zwiazku Pola- kow miemal wszystkie funkeje spolecazne, od zwyklego czlon- ka Heanyeh zarzadow do wie- lokrotnej] prezesury Grupy | Zwiazku Polakéw, ezy wice- prezesury Zarzadu Glawnego. Nieslychanie aklywny w pra- cy spoleezne] zapisal sie w hi- storil Polonii kanadyjskiej} ja- ko jeden z zalozycicll Rangre- su Polonii Kanadyjskiej i je- den 2 wiceprezesow plerwsze- go Zarzadu Glownega KPK, Juz po mym powrocie 4 Polski, wo grudniu amarl dru- wi zashizony czlowick w pra- ey spolecene) Awiazku Pola- kow, Stanislaw Gugata, Ten tez niezwykle gorliwie spel- nial rdzne funkeje wo yarza- dach wielu spoleeznych od- AWHIZRU Polakow, enlej] Polsee, zima w pelni. Odpicram insynuacie, Ze przywioziem to zimno pospie- sznie dodaige iz przed dwoma laty prazezylem w Polsee, jak moéwia, “zime stulecia”. Ale przeciesz nie zajmuje sie me- tercologia. a wiee dosé poga- duszek 0 pogodzie. Po chwili potok pytaf: na jak dlugo przviechalem, jakie mam plany? Nim jednak zdo- latem sformulowaé — odpo- wiedg moj rozmowea wreczyl mi kilka zaproszen na konfe- rencje, wyslawy, wieezory poetyckie. Dbaja o goScia po- myglaiem, ale praede weszy- stkim trzeba praywitaé sie prayjaciétmi | znajomymi. Te- lefonicznie. Ustalam rozklad spotkan na kilka najblzszych dni. Machina puszezona w ruch. Juz jestem na pelnyeh obro- tach, przepraszam bylbym, gdyby duszki opiekunieze me orzekly iz dzis zadnych spot- kan nie bedzie: mam odpo- ezaé a ona “deser” dostane plik gazet 2 ostatnich kilku dni. “Siesta” natomiast be- dzie mogla polegac na stawia- nin przeze mnie pytan. —- Jako caiek adyseyplino- wany podporzadkowatem sie powyzszemu orzeczeniu, Za- szylem sie grzecenie w kat i praystapiiem do czytania pism. Od ezego zaczac? Dai- siejsaych dziennikéw? Tygo- dnikow? Ktorych: ilustrowa- nych czy polityeznych? legnie... Spotykalem go na ferenie Dy- rekeji Prasowej] “Zwiazkow- ca”, gdzie tak czesta odwozil mnie swym samochodem do mego domu na Regal Rd. Dla zaslug jakie polozyl uznano ga jednomysinie uchwala Za- raadu Glownego i Dyrekeji Prasowe} dozywotnim czlon- kiem tejze Dyrekeji. Pod ko- niece pazdziernika tego roku zalil sie, ze nie moze juz pro- wadzi¢ samochodu ‘i tym ra- zem ja odwioziem go da do- mu — nie wiedzac, ze odwoze go po raz ostatni. Stanislaw Guegala, ojciee Natalii Haida- Sto zony naszego senato- ra, dr St. Hajdasza, byl wyzo- rem glowy domu, gdzie pano- vala zawsze polskos¢ i wzo- rem kompletnego poSwiece- nla sie pracy spolecznej. Czes¢ pamieci obu Polakéw., tyeh * % x Wrécitem w — ostatnich dniach Hstopada z Polski. Te moje siddme odwiedziny ro- dzinnego kraju byly jednym Wielkim przezyciem. Mozna by dostownie zapisaé kilka- dziesiat stron opisywac, rogwazac i welebiad sie w yna- czenie tego zjawiska spotecz- no-narodowego jakim jest obecna Polska. Polska poszia w glab swe] narodowej du- szy i szuka tam zrédet wol- noseci i niepodleglosci. To pier wsze — wolnost — chyba juz odnajduje, a moze w ‘due zyvm stopniu odnalagia, To drugie —— niepodleglogé — na razie jest nicosiagaine. Wol- nosci w Polsce jest tak wie- le, ze mozna sie zastanawiac ezy my w Polonli kanadyj- skie} jestesmy tak wolni i swobodni wobec siebie, jak nasi roedacy w Kraju. Na nie- podileglosé¢ musimy zaczekaé, be walka o nia w obeene] geo- polityezne}] sytuacji Polski moze graniezy¢ ze zbrodni- caym brakiem rozsadku. Poza nielieznymi odpryskami, nie- mal cale spoleczenstwo w Kraju zdaje sobie 2 tego spra- we i chee wsirzymaé rozhus- tana fale strajkéw, chce wro- ci¢é do eodziennej] pracy, wprost pragnie pokoju, po- rzadku | zdrowej or ganizacji. W Polsce ludzie przewaznie sa dobre] mysli, czeplaja sie oplymizmu, chociaz moze w giebi duszy sa niepewnl ju- tra, Wszysey chea uniknat in- wazjil, wszysey wiedza czym to grozi, wszyscy wiedza, ze Z2achod nie bedzie angazowal sie wojlskowo po sltronie Pol- dak wiee okresh¢ obeeny stan Polski? Jak Polonie w swiecie moga praycezyni¢ sie do polepszenia losu Polski? Na plerwsze pytanie mozna adpowtedzice dwoma siowa- mi “Polska ezeka” Polska ezeka na stabi- lizaecje wewnatrz, Polska czekai ona spo rol na swyeh epranieach, Polska e¢ze ka na nasza pomoc, na po- moc ad wszystkich wolny ch. Polakéw, rozsianyeh po ecalym gswiecie. Polska ezeka na po moe. w postacl wzrostu kontakl6w, wazrostu prayjaz- déw do Polski, warostu ruchu turystyeznego, wzrostu prze- sylek plenieznych, paczek zywnosciowych. — Polska ezeka ona wieksza wymia- ne mysli, na kontakty kultu- ralne, handlowe, na gazety, na ksiazki, na Usty. Na mad-. ‘a informacje, ale nie na glu- pia agitacje. Polska cze- ka na madre, olwarte podei- Scie Polonii do spraw_ pol- skich, Polska czeka na uspokojenie i ta uspokojenie i ten poké} musimy jej jakos nies¢ w darze spoza granic Kraju. Haslem Polakow w Swiecie winny by “Pokoj i po- moc Polsee” i mysle, ze warunki polityeane pozwo- la na to, ze i Polonia kanadyi- ska wezmie w tym. pelny. u- dzial. I to jest odpowiedz na drugie pylanie. Ww. ahania razst maygnicto va mnie i to w sposdb drastycz- ny. Zadawonil przyjaciel 72a- dajac ode mnie szezegélowe} n analizy wyboréw prezyden- ekich w Stanach Zjednoczo- nych. 7 Co znacay zwyciestwo Reagana? Diaczego padi Car- ter? Jaki to bedzie miato wplyw na polityke miedzyna- rodowa? I kto to wlaSciwie ten Reagan? Powiledz wszy- stko co o nim wiesz. To bar- dzo wazne dla nas, Olw6rz telewizje, bo beda rézni nasi méwic, ale wszysey jestesmy eiemni. Ja tea. Spadies mi z nieba, praeciez wy w Kana- dzie wiecie najlepie}] co. sie dzieje w USA. : —- Md} rozgmdwea, znany dziennikarz, ktéry spedzil kilka lat zagranica, poczul sie wyragnie urazony moim spo- kojem, catkowiiym brakiem podniecenia. Bo cdz 2 tego, ze kandydat drugiej parti zwyciezyt, ze republikanie beda mieli wiekszosé w Sena- cie, przeciez to nie jest rewo- lucja? To nie jest zmiana dyktator6w? Nie ma powodu do snucia jakichS daleko ida- eych wnioskdéw, ani do oeze- kiwania jakich$ radykalnych zmian. Niewatpliwie beda od- chylenia, na niektorych od- cinkach byé moze znaczne, ale w gasadzie bedzie ciax- iosé. Zatozenia i cele polityki zagranicznej nie ulegng zad- nej zmianie, A to chyba prze- de wszystkim interesuje inne panstwa, a wiec i Polske.. — Dobrze, dobrze, ale ad- ministracja Cartera byla nie- watpilwie wysoce, pomeduny ayenliwa wobec Polski. Prze- cieg byli w nie] Brzezinski a od kwietnia Mu- skie co ma dia nas wymowe i anaczenie, A jak bedzie z nastepna? Ani nie probowalem ani moégibym odpowledzie¢ na te pytania. W danej chwili nawet caly ten pro- blem nie interesowal mnie: Cheialem poznaé warunki | syluacje w Polsce, cheialem mozliwie jak najwiece] usty- szec, zobaczyé, przeczylac, zresala —~ To nle jesl rozgmowa na telefon, moze spotkamy sie — zaproponowalem koledze. -- Alez naturalnie. Czy mo- ge do Clebie wpase za godzin- ke? Jestes jeszcze Swiezy % Kanady to chyba skladnie) rozwinie sie rozmowa. Prayjalem propozyeje, ale dodatem by byl praygotowa- ny na dtuga serie moich py- tan. Prostem by praygotowal sie nalezycie do oswiecenia clemniaka. IT na tym stanelo. Zbigniew | PODROL POS. D. CROMBIE ‘DO PROW. ALBERTA Posel Partii Konserwatyw- nej, David Crombie, b. mayor Toronto, odby! parodniowa ‘podréz do prowineji Alberta, pdaie odwiedzil ‘Szereg mae lych = miejseowosei, pragnac Sie dokladnie zoricnlowaé co dJudnogé zachodnich malych miasteczek méwi na temat Zi- istnialego spor rzadu . tej prowineji (nie tylko) z Rza- dem Federalnym na temat fe- formy konstytucyjnej i cen ropy naftowe}. Pos, Crombie spotkal sie przede wszystkim 2 ostra kry- tyka stanowiska prem. ‘Tru- deau i ministra Energetyki, M. Lalonde’'a, ale praywidzl takze i gorzkie slowa pod ad- resem premiera Ontario, W. Davisa 1 ontaryjskiego Altor- ney General, Roy'a McMur- try, Odnosnie tych dwéch ostat- nich, mieszkaney prow, Al- berta maja do nich duza ura- ze, i zmierzaja w swym -po- parciu slanowiska Premiera Kanady, P. E. Trudeau do ograniczenia praw zachodnich. Nazywa sie tam ich zdrajeami tradycji Onta- rio, ktorzy chea skolonizowac gzachodnia Kanade, Ludnosé tych miasteczek, klore pos, Crombie odwiedzil zleciia mu przekazac ich nie- zadowolenie i z tego, ze Olta- wa nie ehce zgodzi¢e sie na podwyzke cen ropy naftowe}j, a w jednej] miejscowosci pro- ezono go, aby przekazat ko- mu nalezy zapewnienie, i mieszkaney zaechodnich pro- wine}]i zaakeepluja sklasyfi- kowanle siebie jako drugiej Klasy 0 obywatell Kanady. —- KONSORCJUM DLA NOWEJ SZKOCJI Rzad prowineji Nova Sco- lia zamierza powolac konsor- cjum (porozumienic, zwiazek spdlek finansowyeh, | ban- kow), klérego zadaniem by- loby przejecie i finansowanie poszukiwan, oraz dokonywa- nie wiercen na wodach przy- brzeznych tej} prowineji, na ktorych stwierdzono bogate aoza ropy naftowe] i gazu ziemnevo, Jak oswiadezy! Thornhill, minister odkryé mineralnych, raad prow. No- ‘a Seolla poszukuje juz par- neréw krajowych a nawet spoza terenu Kanady. Stwier- dzil on, iz takie konsorcjum bedzie bardzo korzystne dia raadu te] prowincji, bo nie tviko sfinansuje poszukiwa- nia czy wiercenia, ale przy- niesie wielkic dochody 2 eks- ploatacji. Rol and Refleksja swiqteczna Bpu Srivnarinczn Polskieyo Narodoweyo Katolickiego Kosciola W Kanadzie na uroczystos¢ Bozeyo Narodzenia 1980 r. “Bog sie radzi, moc truchleje, Pan niebioséw obnazony, Ogief krzepnie, blask ciemnieje, Ma granice nieskonezony: Weeardzony okryty chwata, Smiertelny krol nad wiekami, A Stowo Cialem sie stato, | mieszkalo miedzy nami...” T znéw ealy Swiat chrzesci- jatski obchodzi Swieta Boze- go Narodzenia. T znow, jak co roku. nadchodzi swieta, cicha noe Narodzenia Patskiego — noe 4wiattosci, miloSci, poko- ju i wszelkiego dobra. ] znow nadehodzi wieezor wigiliiny w ktérym spotykamy sie przy stole rodzinnym by potamac sie oplatkiem, zlozyé sobie zyezenia, zaSpiewaé koledy. Boze Narodzenic. Jakaz po- *° fezna sila ukryta jest w tych slowach. Przez XX stuleci slo- wa te wprowadzaja caly swiat w specjalny urocaysty nastrdj pelen radosei i zadumy. To spokéj, oplymizm, zyczliwose, prayjazh i milos¢ lacza sie Scisle z trescia Swiat Bozego Narodzenia. We weszystkich niemal zakatkach kull ziem- skiej odezytywana jest histo- rvegna prawda o naredzeniu Pana, zawarla Ewangelil: *A Slowo Clalem sie stato i aiumieszkalo wsrod nas, 1 uj. rzelismy chwale Jego, chwale, jaka ma jedyny Syn od Ojea, pene taski i prawdy” (J 7, 14). Narodgzenie Jezusa — wiel- kie pod wagslee dem 2naezenia i kosmiezne w swym zasiegu wvydarzenie, ukazujace swa webie w teologicanym = sfor- mulowaniu, dokonato sie w sposdb najbardzie] bezposre- (Franciszek Karpifski) dni i prostv: w ubogiei sta- jencee, w Belleiem, przyehodai na Swiat Syn Czlowieczy, kto- ry jednoczesnie jest Synem Bozvm, Zbhawicielem. W ten bardzo ludzki i bardzo pow- szedni sposoh, dokonuje sig wejscie Boga w historie, we): gcie, kidre jest jednoczesnie misterium miloseil. “Albo- wiem Bég tak umilowal Swiat, ze Syna swego jednorodzone- go dal, aby kazdy, kto wen wierzy, nie 2g ginal, ale mial zywot wieerny” (J 3, 16). Syn Bozy rodzi sie w swiecie ma- terii, w Swieele kszlaltow i form, gdzie clalo i krew dyk- tuja swoje prawa, gdzie na- rodziny i Smieré sa bliskie so- bie kagdego dnia | narzucaja swoje koniecznosci, WhlaSsnie w ten Swiat — Swiat materi i je} praw wrodzil sie Syn Bozy stajac sie gnakiem przy- mierza | zgody miedzy Bo- giem i ludgzmi. Stowa Ewangelil, kiére mid- wia o narodzeniu oczekiwane- go Mesiusza nie sa tylko wzindanka kronikarska, lecz mosem calego Kosciola, kiory wypowlnida sie w przezyciach liturgieznych i offerze Mszy Sw., W koledach i pelnych wy- mowy szopkach. W ten spo- sob jedyne w historii Swiete] wydarzenie, powtarza sie co- rocznie, pozwalajac nam ucze- stniczyé w tej samej radoégsci, jaka przezywali w grocie bet- lejemskiej Jozef i Maryja, pasterze 1 medrey. Narodzenie Pana dalo po- czatek nowej erze, a Swiatto Gwiazdy Betlejemskiej stato sie zywym symbolem drogi prowadzace} czlowieka do Bo- ga. Przypomina nam o tym co roku obchodzone Swieto Bozego Narodzenia. Z okazii radesnych i tak rodzinnych swiat Bozego Na- rodzenia kieruje do wszyst- kich slowa najlepszvch ezen: Niech Jesus Chrystus abejmie weszysikich miloscia Swego serea, darzy swymi ta- skami oraz niech zawsze bio- goslawi i pociesza. A my, chraescijanie — jegvo ueznio- wie —- rozszerzmy nasze hory- zonty i usituimy dostrzec obok nas czlowieka — sprag- nionega milosci, prawdy i do- bra. T oflarujmy tym, ktérych spotkamy i tym kiOray do nas prayjda — wszystkim — nasz usmiech | nasze seree. Wledy varedgziny Pana beda nie tyl- ko sprawownana liturgia, mi- lym przezyciem, piekna tro- dycja, ale utwierdzeniem w wierze | miloSei chrzescijan- skiej. Wszystkim ayeze daru laski Jegusa. “Podnies reke, Boze Dziecie, Biogesiaw caly Swiat Usmierz wojny na tym Swiecie, Zbrataj ludzkosé w milosci kwial”, t Ks. bp Joxel Niemin ski prowineji > - ay" , Me * re TRAGICZNA SMIERC W POZARZE ° W polozone] o ponad 200 km od Quebec Cily male} wiosce Begin wybucht pozar w jednym 2 gospodarskich gabudowan, w ktorym tragicz- ng smieré poniosla matka z caworgiem dzieci, Doniesienie policji stwier- dza, ze w plomieniach zgine- la 384-letnia Francine Pain- chaud-Hacine, jej 13-letnia eorka, Il-letnia Yannick i malenki zaledwie roezek li- czacy Oliver. Poza tym smieré z nimi ponidst li-letni C. Du- Tresne, ktory odwiedzil swyeh rowiesnikow i pozostat au nich na noe, Jedyna asoba, ktora z tej rodainy sie uratowala, jest oj- clee, Gerald, 40. Mimo czynio- ne} proby wyprowadzenia Z pogaru swej rodziny, nie zdo- lal je} uratowae 1 w oostatnich sekundach wyskoczyt oknem z drugiego pietra, Polieja prowadsi dochodze- nie ¢celem ustalenia przyeryn te} tragedil. KLOPOTY NA DROGACH ONTARIO W ubiegla niedziele wezes- nym rankiem policja prowin- cjonalna miata pelne rece pracy 2 powodu zawieruchy snieznej, ktora przeszla nad terenami poludniowego Onti- rio. Lotne patrole policji naj- wiece] klopotu mialy na auto- stradzie nr 400, ktéra na sku- tek duzych w wielu mie}- seach naniesionych przez. wiatr zwaldw Snicgu musiata bye zgamknieta na kilka go- dain na odeinku na poludnie od Barrie do Aurora. Podob- nie stato sie ina Hwy 11 na polnoe od Bradford. Plugi oesyszezajace praco- wily caly czas, slarajac sie co pél godziny usuwac naniesio- ne na drogi awaiy sniegu. UJECIE MORDERCY Policja Winnipegu zdotata ujaé w krétkim czasie mor- deree dwoch kobiet, ktory do- prowadzony zostal do sadu prowincjonalnego i tam ofi- cjainie oskarzony., W sobote 13 bm. policja zo- siala zaalarmowana i kiedy udala sie do mieszkania w sréodmieseiu. znalazia tam awtoki 27-letnie} kobiety, kto- ra zostala uduszona. W pare zaledwie godzin pdznie] wy- kryte zostalo drugie marder- stwo, dokonane w poblizu miejsea plerwszej zbrodni. Tam znalegiono lezaca w ka- luzgy krowd S4-letnia kobicte, kto6ra zabita zostala nozem. Miasla podergniele gardio i gleboka rane ktuta w pleey. Zachodzl duze prawdopo- dobielistwo ezynu mordercze- ga woobu tych przypadkach na tle seksuainym. NAJCZYSTSZE POWIETRZE. NAD... ATLANTYKIEM Federalne binro, the Envi- ronmental Protection Service opublikowalo ostatnio cieka- we dane odnosnie czystosci powilelrza w prowincjach nad- atlantyckich, ktére stwierdza- ja, 12 najezy stsze | najzdrow- sze a mato skazone powiletrze | olaeza prowincje nadatlan- iyekie. Sprayja temu niewicl- ka stosunkowo liezba wiel- kich zakladow — przemyslo- wych, obfitos¢ lasow igla- styech, oraz zadbanie wladz rzadowych, ktoére staraja sie stan ten utrzymaé na jak na) wyzszym poziomie, CHRONMY LASY ONTARIO Na skutek wyjatkowo olb- rzymich strat, jakie dokonaly licene te} wiosny i lata poza- ry w dreewostanie — rzad prow. Ontario powolal spee- jalna komisje rzeczoznaweow, kiore] gadaniem bylo przcha- da¢ ten problem i znaleze ewentuaine sradki zaredeze. Komisja ta wi skladzie trzech oosob stwierdzila ona wslepie, if tegerocazna playa Wiosennych pozarow ww pol- nocnozachodnie] ezesel Onta- rio wyrzadzila strate oblicza- nana ponad $100,000,000, —~ W porow! ML da poprzed- niego. jeszeze roku strata ta yest dwukrotnie wy%sza, nie mowlace jug o fatach wezes- niejszych, Komisia ta zaleca zastoso- wane ostrzejszye hh przepisow dla turystow odwiedzigjaeyeh lereny zalesione, oraz sugeru- Je ley pewne emians w odnic- sieniu do sposobdéw ? sradkow gaszenl a ognisk zapalnych. * cd