“Lwiazkowiec” (The Alliancer) Printed and Published for every Tuesday and Friday by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED 1638 Bloor Street West — Toronto, Ont, Canada — M6P 4as Telephones: 531-2491, 531-2492. Second clags mall registration number 1673 - Official Organ ot The Polish Alliance Friendly Society of “Canads ‘giltebarImaLaannepremencennnnenanen: eeeaeareucaaacaumnmersranmaraennaraenaerameesaannanianenannannnamnnatncsemmneranennrceannecabenenaronaaneseseatnearaatinntnncammamemmmmannanaennatenaraconenaananameeeneemneneieaaaninnamsaieaacataiatel Jan Bidas ~ - Chairman of the Board. M. Drozdowski ne Secretary ; Paneer ene Editor. In. Chief ene B. Heydenkorn. Business Manager — Cresliaw Blaszyk Subscription: ‘in “Canada $15.00 per year. In other Countries $17.09 PRENUMERATA Roczna w Kanadzie $15.00 | Zagranieg — Roczna $17.00 Potrocena S$ 8.00 Pétroczns $10.00 Koncentryczny atak opozycj Kwartaina $ 5.00 Pojedynezy numer 20¢ A717 a froncie polltyki wewnetrznej} nastapilo wielkie ozy- N wienic. Nawet tak wielkie | tak gwaltowne iz niejedno na to wplvnelo. Nie jest to bowiem tylko atak opozycji par- lamentarnej na Rzad Federalny, ale rownlez wyslaplenia niektoryeh rzadéw préwincjonalnych przeciwko federalne: mu oi Readu Pederalnego przeciwko prowincjonalnym, po- wazne rozbieznosci miedzy prowincjami w poszezegéinych vagadnieniach ogdélnokrajowyeh. Trzeba tez przypomniec skrajnie negatywny stosunek zwiazkow zawodowych do uslawodawstwa antyinflacyjnego. Mamy do ezynienia zarow- no z dawnymi jak i nowymi wystapieniami., Zapewne mozgna iez zauwazye 12 podobne sytuacje byly juz nieraz 1 nie spo- wodowaly zgadnych zasadniczyeh zmian. Ale mozna rowniez z niemniejsza Scistoscia wykazac, ze bywalo inacze] a wresz- cie —~ i to jest najistotniejsze — sytuacje sa tylko pozornie takie same, podezas gdy w rzeczywistosel inne, jako ze kuz- dorazowo rozgrywaja sie w innych warunkach. Nacisk na Rzad Federalny jest bardzo wielki. Cala jego polityka znelazta sie w ogniu krytyki. Rownolegle z krytyka w Izbie Gmin prowadzona jest krytyka na tamach prasy. 4 zamieszezanych w prasie listow ezytelnikow zdaje sie wy- nikac, Ze posu iniecia rzadowe nie sa oceniane zyczliwie. Na- lezato by nawet powiedzieé, ze $a one jeszcze bardziej] ne- gatywne anizeli praywddcéw opozycji parlamentarne). Za- pewne §wiadezy to o znacznym spadku popularnosei polityki rzadu liberalnego. Naturalnie nie sposéb powiledzieé do ja- kiego stopnia, ale opozyeja jest skionna przypuszczac i¢ bardzo powagnego, gdyz wzywa prem. Trudeau do zarza- dzenia wyboréw, do zwrocenia sie do spoteczenstwa o man- dat dla przeprowadzenia polityki, ktorej — zdaniem ich — spoteczenstwo jest praeciwne, — artia konserwatywna, pewna czes¢e prasy i rzeeznicy P sfer przemystowych wzywali rzad do zwrécenia sie do wyborcow w 2wiagku z pewnymi planami kontroli gospo- darki narodowej sugerowanymi przez prem. Trudeau. Zna- mienne jest ig nicktorzy praywodcy zwiazkow zawodowych zajeli podobne stanowisko. Opozycja zwiazkow zawodowych do dzialainosei Urzedu Antyinflacyjnego w powaznym stop- niu nie tylko utrudnia ale nadwyreza efektywnos¢ walki z inflacja. Zwazywszy ig jest ona bardzo trudna i clezka, io kaagda nawet najmniejsza przeszkoda wiele aznaczy. Jak dotychezas nie nie wskazuje na to, by zwiazki zawodowe zinierzaly do zrewidowania swojego stanowiska. Drobne uslepstwa Urzedu Antyinflacyjnego nie beda mialy zadnego yw, “Ta ‘opazycja. ‘2apowiada powazne . yatargi na rynku pracy. Strajki —~ jak wiadomo: — nie poprawiaja ‘ale pogar- szaja syluacje gospodareza, - C0 ogzywiscie nie polepsza sy- tuac}i rzadowi. Rady prowincjonalne — niemal wszystkie —. wysuwa- ja réane zadania pod adresem Ottawy i przeciwstatviaja sie roznym jej posunieciom. Ostry jest np. zatarg w zwiazku Z ograniezeniem dotaci Rzadu Federalnego dla szpitalnic- iwa. To tylko jeden przyktad, ale jest tych zatargow wiele. Prowineje nie mogiy uzgodni¢ cen paliwa plynnego i gazu. Prein. Trudeau gwattownie zaatakowal prem. Bourassa rze- komo z powodu niemoznosci porozumienia w sprawie repa- triacji konstytueji i zagrozit akeja jednostronnga w tej] mate- rH i przeprow adzeniem na tym tle wyborow, Opozyeja par- lamentarna i prowineje wypowiedzialy sie przeciwko jedno- stronne}] akeji Rzadu Federalnego, jako sprzecznej z podsta- wan federalnego ustroju Kanady. "AT te] sytuatji pelnej ostrych taré wyskoczyta tak 2wana Ws: afera sedziowska. Opozycja dostala w ‘swoje rece bron ciezkiego kalibru i gwattownie zwiekszyla swoje uderzenia. Samo przez sie nie jest to ani sprawa wielka, ani tym bar- dziej bezsporna, ale w obecne] sytuacji atak na tym tle mogi spemi¢ wiele dla opozycji. Ku powszechnemu zdumieniu prem. Trudeau przylozyt jeszeze lont do beczki prochu. Kie- dy bowiem plerwsza batalla miata sie ku koncowi i opozycja z zadowoleniem przyjeta zgtoszenie rezygnacji przez min. ; Drury — prem. Trudeau zakomunikawat Izbie iz pastanows je] nie przyjac. . Rozpetaia sig nowa burza. Nie ulega oczywideie naj- -mmiejsze] watpliwosei iz Trudeau .przewidywat taka reak- cje, mozna wrecz powiedziee iz sprowokowat ja. Swiadomie wiee zaostrzy! sytuacje polityezng. Awazywszy iz jest do- gwiadezonym politykiem — i to nie byle jakim — nalezy przyiaeé, ze widzi w tym jakies korzy$ci. Mozna teZ przyja¢, ze .konsekwentnie zmierza do proby sit, do- otwartej ‘kon- frontaeji. - Opoz¥eja prowadzié bedzie walke na terenie parlamen- tarnym z zastosowaniem wszystkich stojacych do jej dys- pozyeji srodkéw whacanie z obstrukeja i zgtoszeniem wnio- skow o wotum | nieufnoéci.° Rzad dysponuje. jednak w Izbie Gmin wiekszoScia i potrafi przykrécié obstrukeje oraz oba- li¢é wnioski o wotum nieufnosci. Naiwne jest przypuszezaé ze zajda sie postowie liberalni, ktorzy glosowac beda pr2e- ciwko rzadowi. oe Zaktadajac nawet iz jest pewna ilosé niezadowolonych z polityki rzadowe} to nie zaryzykuja obalenia rzadu i w konsekweneji- rozpisania. nowych ¥ wybordéw. Ci bowiem, ‘kté- rzy do tego by sie przyezynili nie beda mogli liczyé na na- grody a W yobee tego. zachowaja. lojalnose wobec parti Czy: jednak prem. Trudeau ograniczy konfrontacje do terenu ‘parlamentarnego? Zaostrzenie sytuacji i réwnoczesna akeja na kilku odcinkach 2daja sie przemawiaé za préba sil na szerokiej platformie a wige na ogtoszenie przedtermino- wych wyborow, przez Trudeau a. nie wymuaranyen Preez oporycie. | “Gwalciciele i i morderey . W. Angoli: odbyla: sie egze ‘kueja vi zolnierzy — 2 ‘kubai- | skich, ktérzy. dopuscili sie w czasie walk gwaltow i mor: 2 . derstw. Pluton | -egzekucyjny, _ktéry wykonal wyrok ‘przez | tn rozstrzelania, ‘skladal sie aye br lacznie z kobiet. Wszysey oni Pi skazani zostali przez, . sad. do- a Jak, wiadomo, koimunistyee rainy Nati Ostatnio znajdujemy w prasie sporo artykulow, krytykujaeych -uwagi premiera Rzadu Federal- nego wo sprawach wolnego ryn- Ku. Spoleczenstwo awychowane w duchu stalej i duzej poprawy _Stopy zyciowe), niechetnie siu- cha rad wzywajaeveh do zwol- nienia tempa zuzvcia débr ma- terialnveh, Ludzie clagle jesz- eze wierza, de naledy i8é po Le nij jak najwiekszej kohsumpefi bo to wzmole produkeje, zmniejszy bezrabocie, a to z ko- lei uzdrowi nasze problemy go- spoilareze. Spotyka sie tez mnicj liezne ale bardgie} whoikliwe artykuly, wi ktérych autorzy szukaja przyezyn naszych klopa- taw przez glebsza analize na- szego systemu gospodarezego. Otdz takiej analizie naszej eko- nomil, przeprowadzone} ostatnio przez premiera Trudean, krytv- cy zarzucaja, ze sa to raczej fi lozofiezno-leoretyezne — rozwaza- nia a nie pragmatyezne podej- scie do 2yela, kiedy nam teraz trzeba realnych wskazan i roz- wiazan na nasze problemy iy- ciowe 1 gospodareze. Staramy si¢ treymaeé ulartych drdg, ktd- re przecie? sluzviv nam niena}- garze}] wo oprzeszlosei. aZastanowmy sie czy tak zwa- ny wolny rynek naprawde nie ymienil sie w ostatnich deka- dach naszego stulecia? Czy ist- nicje w opelnym znaczeniu tego slowa wspdlzawodnictwo. przy epanowaniu rynku przez kilka- nascie silnveh korporacji, ktére przez laczenie sie (fuzje) i kar- tele coraz to bardziej eliminuja rywalizacje? Czy miedzynarodo- we korporacje poza dochodem wlasnym sa zainteresowane ee- lowym i planowym uzyciem na- syyvch zapaséw suroweowyceh i srodkow energetyeznych? Jaki wplyw ona aycie wo kraju. ma przenoszenie sie przemysiu do innych ezeSei dwiata, bo kapi- tat inwestuje tam gdzie ma naj- lepsze szanse zysku i rozwoju? Czy mozna mowié o wolnym rynku na produkty rolne, gdzie nic podaz i popyt ale Mark. Boards ustalaja ceny na pro- aukty? Krytykujemy rzad za rozrzuina gospodarke a réwno- czesnie zmuszamy nasze rzady do coraz to wickszych $wiad- evel na rzecz spoleezeiistwa. Przeciez glosujemy na tych, ktérzy nam wiecej obiecuja. Gdzie tu logika? . Unie robotnieze, ktére ow przeszloSci walezyly stusznie w obronie wykorzystywanego ro- botnika, ktére zapewnily pensje na staros¢, opicke lekarska, bezpieczenstwo w pracy i wicle innych slusanych ustaw | zarza- dzeh, dzis przez nadmierne 2a- dania i stlaba wydajnoéé w pra- ev pogtebiaja inflacje i w du- zrm stopniu sa odpowiedzialne za tracenie rynkéw zagranicz- nyeh na produkty Kanady, Czy jest eelem ludzi pracy dopro- wadzié prywaina iniejatywe do bankructwa? Nadmierne zada- nia unijne we Wloszech i Ang- lii doprowadzily do chaosu go- spodarezego i ogromnej infla- ; cjl. Czy eheemy takiej sytuacii robotnika, jaka on ma w= kra- jach o dominacji sowieckiej? Oczywiscie mona i tak, ale co sic stanie chociagby tylko z na- Sz4 stopa zyciowa, o ktéra tak zawziecie tu walezymy? Trzecia grupa, tak zwani pro- fesjonalisci, do niedawna nie cheiaia tworzyé unii. Grupa ta mimo stosunkowo dudych do- chodow w ostatnich latach tra- cila w proporeji do rosnacych zarobkéw robotnikéw, szezegél- nie tyech zrzeszonych w dudych uniach. Ostatni strajk nauczy- cieli w Toronto juz w niezym Sig nie réznit od poczynah unil robotniezych. W dyskusjach na temat zwalezania inflacji, wie- kszose przyznaje, ze trzeba ogra- niezyé nasze Zadania, ale kiedy chodzi o ‘nasza wlasna kieszeh, {9 oezywiScie zawsze znajduje- my sluszne powody do uspra-- wiedliwienia naszych tak ezesto. nadmiernych zadan. Silne wspolzawodnictwo i cheé boga- cenia sie doprowadzily w Ame- ryce Pélnocne} do. hajwyZzszej ‘stopy 3 zyciowej] w Swiecie, ale réwnoczesnie to nastawienie wy- chowalo spoleczenstwo zlozone z grup i jednostek, | ktorych ; glownym celem w iyelu- bylo- i jest wyrwac dla siebie jak naj- wiecej bez wzgledu na sytuacje | ekonomiczna paristwa i reszte spoleczenstwa w. kraju. ~W walee o preystowiowa wie ksza poreje paja zwycic¢zaja sil-. ne unie ji bogate korporacje. Czy obowiazkiem patistwa_ jest. stanaé ow obronie tych, ktérzy y. sapehee 2 areny staj bezra-. ee] aC), 4 ill. Ppatiszezyzny, ostro sth gnér- , “opory” yw ps kie, a nie ‘$mieli Skar- : Ww re ae x cig. ma gn. at ow-warchol6w. : : ¥- : | » punkt uboczny p d- nych? atzieie, 2 sie, ze nie .ma granie wospozy- eiu i 2udveiu, Ciekawe, ze staramy sie 0 maszyny jak najbardziej ekono- miczne, ze Ww hodowli zwierzat d roglin przeprowadzamy selek- je w kierunku najwydszej uly- teeznoScl a réwnoczesnie pa- traymy z podziwem a nawet z zazdroseia na ludai, ktorzy nisz- eza f guzvwaja jak najwiecej. Rzeezywiseie swolsta to logika i etyka, W otym aspoleeznie na- stawionym spoleezenstwie pra- wie, ze nikt dobrowolnie nie sodzi sie na ograniezenie swyeh zadan w uzyelu materialnym i musi to nakazae i przeprowa- dzi¢ rzad. Naturalnie jest to bardzo niepopularne w spole- ezenstwie | dlatego whasnie jest stosowane na ogdl zbyt pdzno aby moglo szgybko naprawié jus wyrzadzone oszkody. W clagu ostatnich kilku lat kilkakrome proby premiera Read Federal- Moja zona wniosla w posa- eu srebrna tyzke z rodzinnej zastawy i sivnnego krewnia- ka. Z ezasem dowiedzialem sie roznych szezegolow 2 o- kresu, kiedy pelnil funkcje kuratora Liceum Krzemienie- ‘tkiego czy ministra rolnictwa. Przehakiwano tez coS o jego miodzienezym radykalizmie, ktéry nakazal mu stanaé na ezele strajku sluzby w omajat- ku ojca. Nic dziwnego, ze ta fama poprzedzajaca spotkanie Ju- liusza Ponlatowskiego oko w cko malowala mi masywna postac poteznego karmazyha. A byl niskiego wzrostu. sz¢ezu- ply. o nosie wydatnym i dum- nej glowie. Pewien krzemien- ezanin tak go okreslil: “Twarz poorana w bruzdy glebokie, nos wyrazisty, czolo wysokie, profil jak z Rzymu wiladey eesarza, asceza mmicha — wola mocarza.” Lata wojny pozhawily go rodziny. Zona, Zofia, zmarta na Bliskim Wschodzie, cérka, Barbara, zginela w Powstaniu Warszawskim. Stryj Jullusz zamieszkal sam w skromniut- kim pokoiku na peryferiach Paryza. Niekiedy wpadat do Londynu, by spotkaé prayja- eiét i krewnych. Bywat-u tes=, claw. Czy opowiadal, czy pytal, ezy, i to najezesciej, uwaznie sluchat innych, bila od niego jakas sila moralna wyplywa- jaca z przykladnego zycia, wielkiego samozapareila i u- parte] wiary w mozliwosé do- skonalenia ezlowieka w naij- gorszym nawet polozeniu. Przy stole ten sedziwy czlo- wiek zawsze byl ostatni ushi- gujac innym 2. ujmujacym uSmiechem. Kiedy po naszym glubie spakowaligmy plecaki podréz poslubna do Hiszpanii, u Stryja Juliusza pod Pary- zem zanalezlismy plerwsza go- scine. Wynajal dla nas pokoik i wilasnorecznie przygotowy- wal réane salatki, spki i fry- kasy, ktére nas jako nie ja- roszy, nie przekonaty. Gdybym nie doSwiadezyt swiete] skromnosei i ubdstwa Juliusza Poniatowskiego i nie nasluchat sie orowladan o je- go antypanskiej postawie, za- tvtulowalbym wspommienie “Ksiaze Niezlomny”. Bo pray- miotnik ten szezegdinie don pasuje. Nie przeczy mu a na- wet go uwypukla decyzja po- wrotu do Polski w 1957, kto- ra zaskoczyla wielu bliskich mu ludzi. Byla to decyzja konsek- wentna. W ostatnim artykule + w paryskiej “Kulturze” pt. “Milowe stupy’ kreslit wizie nowej roli wsi rolskiej. Nikt bardziej od niego nie czut dotkliwie] tragizmu sytuacji ellopa polskiego. Siegajac pa- miecia wstecz do momentéw przelomowych ubolewal nad decyzja przywodcy mas chlop- skich Witosa, keory mogac is¢ z lewica, awiazal sie z prawica sie stato nego zmierzajace do podjecia krokow w hamoweniu rosnacej inflacdi- nie znalazty poparcia sfer przemyslowych a unie ro- botnicze wreecz wrogo ustosin- kowaly sie do tej iniejatywy. Nawet partia NDP, ktora w o- pozyeji tak. lojalnie broni klasy roboiniezej,. kiedy dojdzie do wiadzy to tez nie umie sobie ; poradzi¢ z uniami: potwierdza- ja to ostatnie wyboryv w pro- wineji B.C. Okazuje sie, ze tnt wiej jest obieeywaé, nig spel- niaé zobawi azania, na ktore nic mi pokrycia, Pare tygodni tem minister skarbti prowineji Ontario 2D. MeKeough zastakowal wyjasnie- nig premiera Trudeau na temat jego Ryvivki wolnego rynku. Je- fo zdaniem premier federalny filozofuje i bawl sie w akade- mickie rozgwazania zamiast dae realne wskazdwki, jak rozwis- zat klopotliwe problemy. Par- eas a ms — oh Ey x eS x ond xy Marszalkowskiej] skad més} chodzi¢ na piechote do Pol- skiej Akademli Nauk i spoty- kaé sie z ludzmi. ktérym byiv bliskie sprawy wsi polskied. dyskutowal z socjologami, pi- sal do ezasopism fachowych. Gieboka przvjazn laczyla go z szeregiem zasluzonych ludzi jak np. Maria Dabrowska. Ale przede wszystkim jeadzil do szkél rolniczych, odwiedzal wsie, zachodzil do chlopskich chat. Kiedys na gluchej] wsi pod Lublinem ezekalismy na niego dzien caly bez skutku. Wynajawszy u chlopki izdeb- ke mimo podeszlego wieku potrafit wedrowaé nieznuzenie po okolicaznych wsiach i roz- mawiaé 2 ludzmi troskliwie obserwujac wszelkie oznaki preemian. Bardzo lubil przo- bywac z mlodymi i ‘cieszyt sie u nich wielkim mirem. Kilkakrotnie podupadal na zdrowlu, aby wsfawac i kon- tynuowaeé bezustanne prace, ktoryech ogdlnym celem bylo dzwiganie wsi. Rok temu_ od- wiedzilismy go w Warszawie. Gios nieomal dziewiecdziesie- cioletniego starca by! slaby ale nadal peten troski o spra- wy wsi. Zwierzal sie, ze wy- sylat memoranda See ee Problemy P do wiladz krytpkujace niedobre aspekty. ~ BOLY Kt, rolne}’ ostabnich, lat. : tia, ktora bez przerwy, przez penad 30 lat, Yzadzi w Ontario i podobno bardzo pragmatyez- me realnie podchodzi do zaga- dnien zyelowych i gospodar- cayeh, jako§ dotychezas tez nie notrafila znalegé rozwiqzania na te problemy. Moze jednak ma racje pre- mier Trudeau, 2e chodzi o zmia- ne w onastawieniu da zyela, o bardziej] ludzkie podejsele do naszveh probleméw, uwzgled- miajace potrzehy weszystkich obvwatell kraiuo a me tvika in- teresy grup kateri, bez weele duona to ezy sa to bogate kor- poracje ezy silne unie. robotni- ere. W ote} pogoni i wrajemnym przesciganiu sie w ozugyeiu ddébr materialnych, wprost nie 2a- uwagamy tego, ge wlasnie przez to stajemy sic eoray to hardziej intelekinalnie prvnuitvwni, aspo- Ipernt | trudni da wenpdliveia. A, Wreekoeshi lUSZ Z pratem. Ww missekani pr2yv Ponoc¢ zmarl (17 listopada 1975) dyktujae artvkul o Pan- stwowyeh Gospodarstwach Rolnych. Czlowiek. ktéry tak inten- sviwnie z2vl przez oslemnascie lat nie wrdécil do Polski, aby umrzec, jak napisala w swoim wsponmnieniu ow “Rulturze” Maria Zielinska. Wedle Haliny Czarnockiej, wspdlnej nasze] znajomej, Juliusz Ponlatowski wyijez dzajac do Polski mial powie- dziec: “Prayszlose ksztaltowac sie moze lepie] lub gorzej... Nie mozna zy¢ tylko afirma- cia przeszlogci. Dokad ezulje sie na silach, chee sie pr2y- cavnié do wzmaeniania odpor- nosci naszego narodu na to co nam obce. Chee przejsé do nauczania. Mam przekonanie, ze narod nasz doirzal, dordst —~ jak nigdy — i nie ma po- wodu do pesymizmu. Nie przechodze na druga strone i nie kapituluje. Jestem rze- rewolwerdw zabili _ OFIARY WEEKENDU W ezasie minionego week- endu w wyniku nieszezesil- wyeh wypadkéw zginely na obszarze kraju 23 osoby. W Ontario zabitvch zostato na drogach 6 oséb, 2 zginety w pozarach, 1 zostata zastrze- lona. OFIARY WYPADKOW Przv budowie urzadzen olimpiiskich w Montrealu 2gi- nelo juz jak dotychezas w wy- niku nieszezesliwveh wypad- kow 11 robotnikow. PODWOJNE MORDERSTWO W dyskotece w Srédmiesciu Montrealu rozegrala sie krwa- wa tragedia, oflara ktore} pa- diy dwie osoby. W pewnym momencie do lokalu tego wtargneto dwoéch asobnikéw. ktérzy strzalami z na miejsceu 30-leiniego Gillesa Leblanc i druglega mezezyzne w wieku okolo 20 lat, ki6rego dotych- ezas nie zidentyfikowano. Po tokonaniu tego podwé6j- nego morderstwa zabdjey zbiegli opanowana przez sie- bie takséwka, ktorej] kierow- ca zostal zmuszony przez nich do opuszezenia wozu. Pomiedzy uciekajacyvmi i praybylym na miejsce wozem poleyjnym doszio da wvinla- ny strzaléw, morderey 2dolali jednak zbiec. ZASTRZELIL SIOSTRZYCZKE W miejscawosei Dresden, 15 mil na pin. od Chatham h-lerni chlopezyk, bawiaec sie znladowanym, pozostawionym przez ojca karabinem, zastrze- lil swa 18 miesieczna siostrzy- ezke. Szef miejscowe} poli o- swiadezyt iz nazwisko malego zabojey nie bedzie podane do eznikiem trzezwe] OCENY TZC- pemmnmmom czywistosel”. Ludzie, ktorzy stykali sie z nim w Polsce rozumiell go doskonale ji docenila jego obecnosé milodziez:. Dlatego tak gromadnie stawila sie na jego pogrzebie idac za trumna wiadomosci publiczne} i nie hedzie prowadzone zadne do- chodzenie. Nie wspomnial jednak ani slowa, czy ojciec jego nie zostanie pociagniety do odpowiedzialnosci za lek- komvsinosé pozostawienia na- bite] broni w domu czy nie. W RAMACH WALKI Z INFLACIA Antiinflation Board naka- zal nastepnyvm z kolei firmom ograniczenie wvyplaty . dywi- dend w ramach walki z infla- eja. Ogdlna ich ilose, obie- tyvch tym) pekazem wenosi ju? przeszia 200, Wszystkim im wolno wyphieaé dywidendy w wysokosel nie wieksye} ani Zzeli woub. roku finansowvm. Nakaz fen nie obejmuie firm. kompanii i kerporaci hipetecznych i pawierniczych, eredif unions oraz ubezplecza- jaeveh na zycie. OHYDNY MORDERCA Wladze bezpieczenstwa w Hamilton aresztowaly 37-let- niego George's Edwarda Va- sila pod zarzutem zamordowa- nia 9-letniego Allana Gilehri- sta i jego 6-4letnie] siostry Laury, Zwiloki dzieci znalezio- no po pozarze w domu ich matki i obeenie prowadzone jest dochodzenie. ktorego ce- lem jest ustalenie czy zostaly one zamordowane i nastepnie awioki ich ulegly awegleniu w podpalonym domu, czy {oz aginely w ogniu. REKORD SZYBKOSCI W czasie prob, dokonanych przez CP Rail pobity zostal dotychezasowy rekord szybko- sci, ustanowiony w 1936 roku przez lokomotywe parowa i wynoszacy 112 mil/godz. Osiagniety obeenie wynosi 129 mil/godz. TESCI z POLSKI Opracomane + na * pecsiawte P pras 4 y hejows ; Wielkiego. Cztowieka, na kt6-. [cw rej kites’ polozy! maciejéwke. a “Florian Smieja | oloni ii Amerykariskiej EDWARD PUACZ: an w USA — Dzis i jutro — Wydawnictwo Polonia Book Store & Publishers Co, — Chicago, Ill, str. 120. Edward Puaez mieszka za- ledwie kilkanascie ‘lat w Sta- nach Zjednoczonych, ale jest zaangazowany w roznych ak- cjach, podobnie jak byt w Polsee.. Jest jednym ze zna- nvch publicystow zwiazanych * : Boe , 2 : _ : ; - i wyjechali w autostopowa dawniej z Polska Partia So ejalistyezna. Po przybyciu do USA zabieral gios na tamach pism polonijnyech a niezalez- nie od tego oglosit szereg ar- tykulow w paryskiej “Kultu- rze”. Trzonem ksiagki Puaeza jest referat przygotowany na Kongres Naukowecdw Pol- skich, jaki odby? sie w maju ub. w Montrealu. Ze wagle- duo na ograniezony czas nie mogt go w eatosci wretosic | dopiero teraz mozna sie znim w petni zaznajomic. ~ Puaez ocenia bardzo pesy- mistyeznie sytuacje Polonii w USA. Zdaniem jego sila Polonli maleje, Sklada sie na to wiele. Operuje sie ciagle pojeciami, ktére nie maja juz obeenie zadnego zastosowa- nia. Zmniejsza sie stale jlose¢ szkét polonijnych, zaniedbu- prez. Mazewski nie wykonal> je sie nauke polskiego nawet w: szkolach prowadzonych przez polskie zakonnice. Mio- da generacja wszystkich fal imigracyjnych nie postuguje sie jezykiem polskim i prak- 7 tveznie nie znajduje sie orga- nizacyjnie w Polonil. Gtosi sie wprawdzie iz po- lityka tygla “melting pot” -zbankrutowala, ale nie dato przez co konieczna reforma ab rolna stracita. sw6j charakter | i nie odegrala wtaSciwej roli. Napelniona goryceza jest tez ocena innego pamietnego wy- darzenia historyeznego, o ktd- “rym w swoim artykule napo- -omyka: “Pelen wymowy jest tragiczny los” Konstytueji 3. Maja, gdy reformatorzy dia. kompromisu z konserwatysta- mi zrezygnowali z- glebszej y Shy to gadnych dodatnich i zna- ezacych . efektow gdy chodzi oO Folonie. Uwaza iz. Polonia moze i powinna osiagnaé wyiszy * szezebel Ww uktadzie spotecznym USA, ale aby to. trzeba spelnié dwa yarunkd: : “Ostabié polityke “mel- ting pot” za sprawa trudniej topliwyeh Selatnikow einica. demokratyzacji panstwa, Nie Aine : wspotezesne — sie w zycie USA grupa pol- ska moze odegraé nalezyta role. [ lo naturalnie na wiel- kim odeinku kulturowym. “Losy polityki “melting pot” nie rozsiraygna sie pray po- mocy walki z defamacja, ani przez protesty, rezolueje lub domagania sie naleznej pozy- cji spolecznej] w panstwie. Zudecyduje o tym dziedzict- wo europejskich kultur naro- dowych, ktore, jako wiano do wielokulturowosei, wniosa rozne emigracje curopej- skie do zycia amerykanskie- go. W dziele tym wklad kul- tury polskie] odegra decydu- jaca role jesli idzie o jutro Polonii amerykanskiej”. | Puaez przedrukowal w tej pracy kilka artykuléw ogto- szonych w ‘“‘Kulturze” oraz w prasie polonijnej], zamieécil ¢ dwa interesujace wywiady 2 prez. Mazewskim, ale nie o- mieszkal zamiescie zwieztego komentarza napisanego tcraz w kilka lat po ogtosze- niu wywiadow — w ktérym siwierdza iZ zapowledzi swych reecenane: Ksiazke zamyka zwiezly artykulik pt. “Konferencia zawiedzionych nadziei’, ~bo tak Puacz okresla konferen- cje waszyngtonska “Polonia 75°. Nie wdajac sie w dysku- sje z Puaczem i nie usihujac ani krytykowaé ani oceniaé jego wywodow na temat tej konferencji pragniemy jedy- nie gwoli Seistosei stwierdzié iz projekt konfe- rengji polonijnej rzucit pierw- szy dr Tadeusz Brzezinski, oredownikiem jej byt Kon- Kanadyijskiej, | gres Polonii wzglednie~ kilku Zurzadu Gtownego. eztonkéw | wédztwa SPK oz Lond ynu", ‘ktéremu = Puagz - przypisuje ; hnsejaty we ajazdu — nie “wie: " Ksiadka- Puaeza stanowi i cenny. prayezynek do aktual- “nych _probleméw . Polonii w ; Stanach _Zjednoczonych, jak- cbraz. “catkowiele obiektyw- By. Ea aryzykowac nawet moz- -robotnyeh tej kategorii oséb _ om ‘oz0sé, “miejscami " nawet: za: yp ezepR get! ezyni a hardzie}_ BH. REKORDOWA Lose - 300,000 Polakéw 2 zagranicy odwiedziflo wi zesziym roku Polske. Jest to Hezha rekordo- wa w ciagu ostatnich 30 lat. Ogromna wiekszosé tych tury- stéw bawila w kraju po raz plerwszy. Spora grupa przyje- chata w zwiazku 2 zaintereso- waniami zawodowymi, ZABUDOWA LOTNISKA Najwyisze w Krakowie bu- dynki mieszkalne — do 22 kon- dygnacji — stang w nowym ze- spole na Czyzynach. Zakonezo- ne zosialy prace przygotowaw- eze jak réwniez ingynieryjne na terenie osiedla, zlokalizowane- go na bytym lotnisku. Cayzyny stana sie niebawem najwiekszym placem budowy Krakowa. Zamieszka tu blisko 40,000 mieszkaficébw wi budyn- kach od 5 do 22 kondygnacji. Po zakoniezeniu realizacji tej inwestycji liezha mieszkancéw dzielnicy Nowa Huta werognic do 250,000. LODOWKI DLA KANADY Wroclawskie zaklady _ ,,Pre- dom-Polar’ rozpoezely realiza- eje dostaw lodéwek typu ,,Po- lar-60“ do Kanady. Partia 2,200 sztuk tych ledéwek poezatkuje dopiero ich eksport do Kanady. Natomliast na rynku amerykan- skim ,,Polary-60" sa juz dobrze gnane. Sprzedano juz ich do Stanow Zjednoczonych okolo 20,000 sztuk.. GIGANTYCZNE URZADZENIA W Piaskach, edzie znajduje sie powstajaca kopalnia wegla brunatnego ,,Belchatow” < trwa moniaz plerwszej koparki-gigan- ta o wadze ponad 7,000 ton sprowadzone} 2 NRF. Trwaja réwnieZ prace. przy montazu plerwsze]j zwatowarki produkeji NRD. Na teren plaeu montaZowego dostarezono ostatnio dzwig, kté- ry moze podnosit ciezary do Gdy rzad francuski doszedt do wniosku, iz sytuacja gos- poacabeee _Kraju pogarsza si¢ proponowal, by imigranci nie posiadajacy zatrudnienia wra- cali do krajéw swego pocho- dzenia. Przejazd mieliby opla- cony i otrzymywaliby pewna odpraw é pieniezna. Do realizacji tego. planu nie doszlo i okoto 100,000 bez- nadal pobiera zasitek bezrobo- cia, wynoszacy 90% ich zarob- ku rocznego, W wiekszosci Sa to > Portugalezyey, Tumeyiery: . wagi 150 ton na wysokosé 44 meiréW, co gnacanie usprawni prace montazowe. . *& wt BS Na budowie .Swinoportu ry" tj. drugie} wielkie} bazy weelo- we} w oporcie Swinoujskim pray- stapiono do wylewania funda- mentow pod przyszla wywrotni- ce wagonow kolejowych. Budo- wa je} warunkowaé bedzgie ter- minowe przekazanie do eksploa- facji cate} inwestycii. Wywrol- nica wagondw kolejowych w »5winoporcie IV“ bedzie najwie- kszym tego typu urzadzeniem w FPolsee. Jednorazewo obracuc ma 4 wagony kolejowe, ZBIORNIK WODNY W = Jeziorsku nad Warta roz- poczynaja sie roboty ziemne przy budewie najwiekszevo zbiornika wodnego przeanaczo- nego dla rolnictwa, Zasadniezym celem budowy jest nawodnienie 57,000 ha ziem rolniezyech w derzeczu Warty. 80% nawadniane] powlerzchni przypadnie na grunty orne, Po- nadto, w okresic wiosennym, nowy zbiornik bedzie chronil pola uprawne przed powodgia. Zbiornik bedzie rowniez wy- korzysiywany do hodowli ryb, a na brzegach zalewu powstana oSrodki sportowo-rekreacyjne. NAJWIEKSZY WIEZOWIEC Miedzy Polska i Szweeja pod- pisany zostal koritrakt na budo- we w Warszawie najwiekszego budynku, jaki stanie w stolicy. Bedzie on liezyt 47 pieter wyso- koSel. Znajda w nim miejsce siedziby rozmallyeh instytue}i. beda w nim sale dla odbywania rozmaityech konkresdéw, lokale restauracyjne itp. Zostanie w nim zatrudnienych 3,500 Judzi. Obiekt ten stanie na- tereniec Sciany Zachodniej, w poblizu Dworea Centralnego. Kontrakt przewiduje, Ze zostanie on wy- budowany w clagu 24 miesiecy, kasztem S81, 000,000. ; Bezrobotni i imigranci 1 we Frangji Czy i w jakiej formie byt | to wplyw “sanacyjnego przy-- cy, Hiszpanie i “Algiercayey. Ogélem we Franeii znajduje sie obecnie przeszlo 4,000,000 imigrantéw. Doplyw nowoprzybywaja- eych zostal wstrzymany. W okresie od 1970 do 1974 roku ilogé imigrant6w wynosila okolo 150,000 rocznie. W 1973 roku przybylo ich tylko 10, 000, - Zagadnienie to staje sie “co. raz powazniejsze zracjinadal | szerzace} sie inilac]|, pezrobo. fe elas: _ eaCut: oe