18 1957 a a . . 3 raiifarm? Bact i Amervki ea Tyy ni er j zit j : cz] miki Od ' se kie Printed for every Wednesday and Baturday byt ' 8 (telitami Rosji i Ameryki sa tyminies¢ licane niespodzianki. Od) Zygzakiem OTe TemTinccanet? PPPs i Bian: , | eet _ ‘hardziel prawdopodobne rrozsadku Europejezykow i Ara- —— HW | “ZwigzKowiec” (Ihe Alliancer) Yel. LE ¥-2492 | (om g gp. a OO earner oogryw-| bow nan ! cranny meg Klee hed H GD ft CG BNEGGEHGY |” DYGNITARZ-BANDYT) 2 ‘bow (jezeli sie nan wreszcie zdo- POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED ce operacja europejska bedzie| beda) zalezy, ile nas bedzie ko- Roezna w Kanadgie ........ $4.50 W Stanach Zjednoczanych PARTOCIIA oo ccccrccn $2.78 ° 3 ijonych krajach ........ Kwartalna oo... cccnn 8150 Pojedynezy numer ........... 1475 Queen Street West | | Toronto, Authoriged ag Second Class Mail Pest Office Department, Ottawa. : “e: ie } Ree ~ES ae is 2 a oS moskiewskim, nie szkolil sie w sowieckie} szkole komunistycane] ani tez nie zawdziecza swego stanowlska w partll komunistyczne] w Polsee fasce Kremla. Do 1943 r. gnajdowal sie na podrzednym ¥ ~ why "F ft sims . . ek ; : wO¥OY SpPrawae Z}eanoc“ee nia ,Niemlec nie byla sprawa uwol- 3 i ; i svisko-amerykansk $6.00) orzeboleé damanie zasady naro- AE dowosciowej, jakiego dopuszezo- Ontario (m0 sie dzielac Niemecy, Niemcy ‘ nienia Eurapy od dominac}) ro- mozgnaby- ie], sami okazali dose pogardy dla g y 3 3 x Hy yi * g < g 3 3 N 3 g 8 5 3 g 3 3 3 : My £ ‘ ‘ miejscu wo hierarchil partyjnej i chotby z tego powodu byl nie znany Moskwie. | | Tito nalomiast przeprowadzat z polecenia Moskwy czystke w szeregach jugostowianskie}] partil Komunistyczne). nie) odpowiledzialne stanowiska. Bral ceynny udzial w wojnie domowej w Hiszpanil. Wo chwili wybuchu wojny byl faktycanym kierownlkiem parti, jemu fez powlerzono zorganizowanie i kie wanie akcja podziemna: polityezna | wojskowa. Tilo staral sie utraymaé minro trudnych najgorszym okresie ulatwill mu ja Anglicy. Prawda jest, ze Tito: korzystal hojnie z pomocy brytyjskiej jednakze politycznie byl. zwiazany z Moskwa. Mogi sobie Churchill wyebrazac, ze Jugosia- w ktérym Tito by} jego wiernym przedstawicielem. Gomulka dopiero po wrzesniu 1939 r. zobaczyl na wlasne oezy jak wyglada rzeczywistos€é sowlecka, do czego zmierza poll- tyka ZSRR podezas gdy Tito doskonale juz to wszystko nal i. akceptowat. Tito rozszed? sie 2 Moskwa latem 1948 r. nie na tle réznic ideologicznych leez rozbieznogéci polityeznych, Dyktator jugosto- wianski cheial bye pelnym gospodarzem w swolm panstwie a nie marionetkg Stalina. Zhuntowal sie przeciwko podporzadkowaniu Z5KRK interes6w komunistyezne}) Jugostawil. Nawet w okresie naj- wiekszych nacisk6w sowileckich, jakie nastapily po tym, Tito nie zszedi z linli komunistyeznej. Realizowal ja sila i terrorem, po- dobnie jak w Rosji. Zwalezal swoich przeciwnikéw indentyeznym! metodami co Stalin. W toku lat te] walki z Moskwa nastapily pewne zmiany w systemie jugosiowianskim, przede wszystkim gospodarezym. Dale} Jugoslawia dzieki temu, iz nie posiada wspdlnej granicy z ZSRR mogla uprawiaé niezalezna polityke zagranicazna, zawrze¢ dwu- stronne uklady z poszezegéInymi panstwami zachodnimi. Ideologicznie rozbieznosé Gomulka-Tito jest nie mniejsza anizell Gomultka-Chruszezow, gdyz — po wlasnych praykrych do- Swiadezeniach z systemem terroru Gomulka — jest jego zdecy- dowanym przeciwnikiem. Gomutka nie boi sie spoteczenstwa i szuka jego poparcia. Wie, ze musi daé wiele koncesji to znaczy zejs¢ 2 dawne] linil ideologiczno-polityeznej. Zachowujac system dyktatury i nadrzednosé partli w panstwie stepil jednoczesnie ich ostrze, Praynaleznosé partyjna nie jest mimo wszystko niezbednym warunkiem dla plastowania nawet wysokich stanowisk publieznych. Gomulka dopuSeil do rzadu przedstawicieli dwu innych stronnictw, co prawda uzaleznionych od komunist6w, Nie cofnal sie przed zawarciem porozumienia z Kosclotem, wprowadzeniem nauki reli- gil w szkolach. Na odcinku gospodarezym, przede wszystkim rol- nym, zaszly bardzo powazne zmiany, ktore zmienity dotychezasowe formy gospodarki komunistyeznej. Gomutka jest przeciwny me- todom sowleckim: polityeznym i gospodarczym ale wierzy w ideolo- gie komunistyczng. Sadzi, ze mozna Ja realizowaé odmiennie anizeli w ZBRR i Jugostawil a wiee bez terreru, dlatego nawet uszanowal swoich przeciwnikéw, onegdajszych gnebiciell, Podobnie jak Tito nie cheialby panoszenia sowieckiego w Polsee, wyzyskiwania kraju, ale w odroznieniu od Tity ani przez chwile nie zmierzal do wylworzenia wlasnej] komunistyeznej, nowe] ideologli. Wbhrew temu co wielu praypuszezala Gomulka nie chee oderwania sie od ZSRR. Nie tylko dlatego, ze jest to praktycznie niemozliwe jak dlugo ZSRR jest wielkim mocarstwem | wraz ze swolmi satelitami olacza Polske z wszystkich stron, ale rownle? dlatego iz wierzy w mozliwosé takiego uregulowania stosunkow z wschodnim sasiadem, ktoére bedzie zgodne z jego komunistycznym przekonaniem. Tilo jest dla Gomutki cennym sojusznikiem. Wytrzymal na- pér sowiecki a mimo to pozostal komunista. Moskwa podjela wy- sek uregulowania stosunkow z Jugostawia i sklonna jest na pewne ustepstwa, Tito w rozmowach z Chruszezuwem jest rowno- rzednyt _partnerem jakkolwiek reprezentuje male i ubogie panstwo., ~ SelSlejsza wspdlpraca sowlecko-jugoslowlanska posiada dla Moskwy duze znaczenie, zardéwno na arenie miedzynarodowej jak i we wiasnym obozie komunislyeznym, szezegdinie po brulalnym zeniecieniu rewolucii na Wegrzech i rozkladzie zagranicznych partll komunistycanych. Tito moze n.p, domagaé sie jako jednego z warunkow tej. wspolpracy uznanie zasady rownorzednoscl wszy- stkich panstw komunistyeznvch oraz partil zagranicanych. Nie tylko feoretyeznie lecz | praktyeznie. Oezywiscle Moskwa moze wskazaé na sytuacje w Paolsce jako dowdéd zaszlych zmian. Wiadomo jednak, ze sytuacia w Polsce jest jeszeze daleka od stabilizacji, Aby Polska mogla byé prawdziwym dowodem niezbednego zrezygnowania z wielu posrednich na- ciskéw, I tak nop. Polska jest zainteresowana w swobodzie nawia- azania bligszvch stosunkéw z panstwami zachodnimi na wezér Jugoslawil. I tendencja ta bynajmniej nie jest skierowana przeciw- ko ZSRR ale ma na celu uzyskanie wiekszego zabezpieezenia gra- nie i grodkéw na odbudowe gospodarcza. — ; W tej mierze Jugostawia moze utatwié Polsce sviuacje. Jeéli Gomulka zdola nup. naklonie Tito do nawiazania Seislejszych sto- sunkow z Moskwa, pray zachowaniu dotyehezasowe) niezaleznosei, lo ten oslatni move przekonaé Chruszezowa o celowosei i konie- eznosel dalszego rozluznienia kontroli sowieckie} nad Polska bez obawy o dalsze nastepstwa polityezne. Warto np, praypomniec, ze wizyta Gomulki nastapila bezpo- Srednio po opuszezeniu dugastawll przez brvtyiskiego ministra spraw zagranicznyeh Liovda, ktéry oswiadezy! prasie, ig dotych- ezasowa linia politvki jugoslowlanskie] nie ulegnie gadnei zmianie. W tym samym ezasie w ktorym min. Lieyd rokowal 2 Tito ziawil sie w Warszawie jeden z przvwodedw brvtviskie] Parti Praev b. min. Bevan. ktorv przeprowadzii dhiga roevmowe 2 Gomulka. Czy lo przvpadkowo zbleg okolicznosci? Movliwie ale nienrawdo- warunkow jfacznosé z Moskwa. W- ot Plastowal wij Ff ro. [> | rial RY AAAS AARP eennee, 3 N 2 loslabiana przez mocarstwa poza-. t k isamym. Gdyby po klesce Hitlera! ¢ _. tej zasady, by zastuzye na te lex. cje. Cay jednak, pogodziwszy sie z taka forma kary za zbrodnie - oniemieckie, narody Europy nie) wraz z Niemcam? Zelazna Kurtyna na Labie od- dziela od slebie dwie czesci kon tynentu, klore z natury rzeezy, powinny 2 soba jak najsecisie} wspoftpracowac, a rogdgielone po- ’ n . ¢ a = ca: : t : ‘ i ry ey ee Vs Ww ’ 1A eg y GE 2 } ’ £ Cz ft : i nie, | kazdy na inny sposob. Gomulka nigdy nie byl urzednikiem | padaja w marazm gospodarczy | polityezny. Zelazna kurtvna i zbudowana na nie} struktura zimnej] woiny naraza Europe na nieustanne katastrofy i aniszeze- nia, Budapeszt jest symbolem koszlow, jakie Europa placi za podzial Niemiec. Rosja i Ameryka, kt6re podje- ly sie zadania obrony Europy 1. » # + % Fakt, ge znajduja Niemcéw, go- towych oddaé im te usluge, nie zdziwi nikogo, kto pamieta, z jaka latwosela Niemcy dawali sie uzyé Hitlerowi do jego zbrodni- ezej] polityki. Wydaje sie jakby Niemcdw nie moglo spotkac nic. na co by nie zastuzyll! STROZE ROWNOWAGI _ A przeciez zdumiewajacy jest fakt, ze narody Europy, ktore odczuwaja ciezar zelaznej kurty-| ny nie mniej bolesnie jak Niem- amerykanskiej moralnega alibi, blorge w nie} udzial. Thiumaczy sie to zapewne lekiem przed od- budowa potezne} Rzeszy. Propa- gandzie rosyjskie] | amerykan- skie] musi oczywiscie zaleze¢ na tym, by ten lek nie wygast. Czy? jednak jest prawda, ze miedzy Niemcami a reszta Europy nie! mozna stworzye rownowagi, kto- ra obeszlaby sie bez obcych cie- zarkow? Gdyby nie préby uzycia Nie- miee przez Anglie przeciw Rasii, a przez Rosje przeciw Anglii, na- rody Europy bylyby w latach traydziestych uniemozliwily u- zbrojenie Niemiec. Solidarnosé narodow Europy wobec niemie- ckiego niebezpieczenstwa byta europejskie do chwili, gdy te in- trygl obrécily sie przeciw nim narody Europy byly sie ziedno- czyly i stworzyly same organ kontroli nad Niemeami: gdy- bysmy byli umiell oprze¢ sie in- trygom Rosji i Anglosaséw, kto- r2y jeszcze w czasie wojny rozbi- jali narody europejskie na dwie orientacje — ruch oporu prze- eiw Niemeom bytby sie sta prawdziwym ruchem interwencyjnych i dzis nie grozis loby nam niebezpieczenstwo c wiele wieksze nig agresja niemie- eka. Rownowaga europeiska jest zagrozona, gdy je] strozami sa jmoearsiwa poza-europeiskie. (i to g tych samych powodéw.|bijania Zwiazku Polakow w Ka- wiece], wo numerze Jest ona zagrozona takze dzis, iZadna proba stworzenia “réwno- iwagl” miedzy Paktem ckins a Paktem Warszawskim nie dziataczy ze Zwiazku Narodowe-| oczywista prawde?"” tak na ten;wa polskiego poselstwa i konsu- fuchron . i. * to eo rE z : S a * 2 N _ “ ny niemieckie). Wybuchnie ona. chem drugie} wojny Swiatowej, |gdy instynkt jednosei narodowej] mimochodem wspomnielismy 0 t Atlanty- Eurapy od nowej} woj- adobedzie w Niemcach przewage nad oportunizmem. Jej przebieg datwo przewidzie¢: w2ér zostal siworzony na Korei, praykiadu nie pamieta, temu na- lezy przvypomniec, ze préba zje- : g dnoczenia Korei przez Korean- ervbaw tak sama jak Niemev: poddanych protektoratowi Rosji 1 Ameryki) skonezvla sie znisz- ezeniem kraju i powrotem do sta- tus quo. Gdy w Europie wvybu- chnie wojna koreanska, eala Ene ropa —- od Pirenejow po Wisle- om Stame sie Korea. Tolerujac. podzial Niemiec | godzac sie na z x x x podobnie. Bevan mowil w Warszawie o koniecaznoéei uregulowanie | zagadnienia niemieckiego, zabezpieczenia pokoju a Tite wo vierw- szym_ swolm przemowieniu zadeklarowal nienaruszalnosé polskich granic na Nysie i Odrze. Czyiby tylko zbieg okolicznoéci? Chyba nie! ' ee # Gromyko udany wychowanek Stalina Departament Stanu w Waszyn-;ten sem ton. ktdéry zdolal jud gionie wydal w odpowiedz] nai onudsié swiat’. Wyslonien oswiadezenie Gromyki komuni. mvki to jedno z ows kat, w ktérym niezwykle astro chwvtdw propa atakuje sowleckiego ministra. . spraw zagranieznych. Departament! Stanu oaskurza. go o swiadomy fats: w przedsta- wienlu. pollivki amerykanskiej : Gromyko uwjawnll sie jako upar- tv kontynuator twardej linii ste. linowskie{ a wiee tel polity ki: ktéra rzad sawiecki rzekomo od-— rzuci, jako zagragajace) pokojo. © SE EG | wi Swiata. W tych warunkach Gonuscil sie jawnego fals walno bylo oczekiwaé rzecvawe- W¥St2Menia ktore zrywa_mosty go oswiadezenia noween ministrs | nadie} ma nirwalenie pokotu na spraw zagranicenveh ZS5RR. DOT, Oskarzenia SOWIECR TO wv “Wydaje sie jednak. ge kamp. “'P2VM Me nowstrevmaja kro- nigel ‘sowiecey sa vod kagdvm PSW 7MUerzsineveh do zwiek wzgledem revkcionistami, zdol- nia bezpieczenstwa nymi wylacznie do uderzenia w Read Stanéw Zjednoezanveh, g 3 vrosyjsko-amerykanska kontrole nad Niemcami. Europa kree] biez. na sama sieble. “KONFLIKT LOKALNY” Zadaniem sztabaw . | Nedza nie skorzystal 2 okazji, by Juz raz, woub. roku. akeia en. ‘Topejska shuzvia za ostone dia. aperachi na Bliskim Wschadvie . Neulnese wed 3 ee pontewaz jednak nie byia to ane... eboalewsa nad tvm. #e Granrvko. iene . wane FErstwa, | anglo-francuska. zostala mocarstwom Pea ey | swiata przed niemieckim impe-. izmem, nie chca ponosi¢ od. 'powiedzialnosc] za konsekwen-. cje, na jakie swoja metoda obro- ‘ny narazaia Europe. Starannie unikajac zgody na jakakolwiek wia anajdzie sie pod wspdlnymi wplywami anglo-sowieckimi, ale Procedure zjednoczenia Niemiec. 6 7; * , 2 a $ > . x : a yok BRIS ; AP oor yard PS PER ee PS Stalin ani przez chwile nie zamierzat rezygnowaé 2 tego kraju, “oOSkwa 1 Waszyngton stwarzaja wprawdzie, ze “technika rakie-_ _towa’ pozwala raucac bomby wo. | -pozory, ze to Niemcy sami niel dorowe na kazda odlegiose, Ze _ imoga sie pogodzi¢. w jaki sposob wiec i Ameryka nie bedzie w ra-~ ich kraj ma byé zjednoczony. zie tlaklego konfliktu bezplecena, — |stawania frontu blisko-wschod- || g $ | | , europe]. | skim, a nie agentura mocarstw| Kia tego. ia rosyjsko-amervkanska, ale | przey. “Rosie j Amervke zdiawiona ww. cvarodku. Anglia i Francia wo uh roku najwvraznie] pokrzviewelh owielkim BAOSTE Shut} przeciwko | jedn seykd te] interwene}i vostals - Bees ak tymezasem odrobiove |. geresji sowliechiego komunizmy. dzis znéw jestesmy w okresie na- ‘ynow tylko osfona dla operacji|sztowala ta nowa proba wytrzy-_ rastajacego “napiecia ~mledzy plisko-wschodniej. trudno w tej) malosci systemu powojennego. Vschaderm a Zachodem . chwill przewidziec. Najprawdo-| W ) Aluzje do modlsvej wojny ko- podobniej, rozwoj sytuacji na|piecie” stwarza Tyzyko kompli -reanskie) w Europie znajdujemy jJednym froncie bedzie uzywany | Kac}i w Europile. Wiedzac. ze ma. z jedne) strony w mowie berlin. do wywarcia nacisku na drugi. ja praeciw sobie nie tylko Rosje skie} Chruszczowa, a 2 drugie) « Gdy na Bliskim Wschodzie znaj-}1 Ameryke, ale takze cala Euro- ogwiadezeniu szefa wodzow na-. dziemy sie “on the brink of war’ | pe. Niemcy moga dac sie sprowo- ‘czelnych zach. Europy. gen. Nor. ‘by uzv¢ terminu Dulles‘a', pod. kowa¢ do rozpaczliwe] proby roz- stada. Chrusacezow “powiedzial: niosg w Europie ghowe elementy | wiazania Na wtasna reke najzy- “Prowadzona przez Qnecnie rza- “spekulujace na woine swiatowa: | wotnlejszego daace kola Niem. Rep. Federal neji przez ich zachodnich part. nerow polityka militeryzac}i 3. praygotowan do wojny atomowe] ‘zgatraza bardzo powarnie naro-. dom Europy, a przede wszystkim naradowl miemieckiemu. W ona. saym wieku niezwykiego rozwoju. ‘techniki wojskowej 1 sradkow: masowej zaglady, nowa wojna 'moze przeksztalcié w pustynie. okwitnace i gesto zaludmone ob) seary.. W wypadku rozpetania: przez imperialstow nowej wo}. ny, wlasnie tu, gdzie przebiega — linia dzgielaca kraje bloku atlan-_ tycklego od krajow obozu socja- listyeznego, tuo whasnie przede_ wszystkim beda wybuchaly bom-_ hy atomowe i wodorowe.. Na nae - rodzie niemleckim spoczywa ol-- brayvmia odpowiedzialnasc za jo- : : sy pokoju w Europie, za prey. sztose Niemec. 7 Chruszezow x : Bliskimiskimi, mogtaby zapobiec takie} amerykanskich na : | ‘ y zapobiec takie} rozejm,|katastrofie. Czyz jednak mozna Wsehodzie | umozliwi PZ Jeana: podyktowany przez Moskwe i/|licayé, ze ta opinia zdazy Waszyngton. Na obu teatrach./ pory... wyzdrowlec? _ ; rozgrywka moze jednak przy-' Jan Ulatowski. Wo szkolach: BLOOR COLLEGIATE INSTITUTE Bloor and Dufferin Sts. CENTRAL HIGH SCHOOL OF COMMERCE 570 Shaw St. EFASTERN HIGH SCHOOL OF COMMERCE Chatham & Phin Ave. HARBORD COLLEGIATE INSTITUTE Harbord St. & Euclid Ave. HUMBERSIDE COLLEGIATE INSTITUTE 280 Quebec Ave. JARVIS COLLEGIATE INSTITUTE Jarvis & Wellesley Sts, KENT SENIOR PUBLIC SCHOOL 980 Dufferin St. at Biner NORTH TORONTO COLLEGIATE INSTITUTE i? Broadway Ave. PARKDALE COLLEGIATE INSTITUTE 209 Jameson Ave. RYERSON PUBLIC SCHOOL 677 Dundas St. West. PROBA WYTRZYMALOSCI | Wykiady w [957-58 Troski GChruszezowa i Norsta- |) da, w potaczeniu z faktem pow-| Rejestracja w szkotach wieczoram{ 16, 17, 18, 19 wrzesnia. any odgrazal Sle. ale jego slowa wyragnie wskazu- | ja na to, ze liezy sie raczej 2 taw. _ i°wojna lokalna’. Juz bez obslo- nek mow] o “lokalnym incyden- _ cie’ gen. Norstad krytykujac:, #ucic? plany zmniejszenia sil zbrojnych | Paktu) Atlantyckiego. Norstad . powiedziat: “Podzielone Niemcy | sq najdrazliwszym odcinkiem . frontu Swiatowego, a najpewnie)- — szym zabezpieezeniem sie prze- clw wymknieclu sie spod kontro-°. li ewtl. Jokalnego inevdentu jest: nosiadanie w poblizu linil demar. > kacyjne} odpowiedniej sily zbroj- |. vnej do dyspozycji. W takim wy- | padku nie bedzie trzeba odwolv- | wat sie nagle do rzadéw o mobi- lizacje i nadsylanie posiikow. coj)) grogioby wielkimi komplikacja-)) ‘mi miedzynarodowymi, cayli wy- |) +3 * buchem wojny Swiatowe]’ el Oplata za wyklady $5.00 dla mieszkancow Toronto (City nie Bo, Limits) i $15.00 dla nie rezydentow. te Ma | Kursy rozpoczna sie 23 wrzesnia i prowadzone beda w i w ezwartki o 7.30 wiecz. poniedziatki, we wtorki, w Srody i Kursy “Basic English” dla poczatkujacych; kurs wstepny i obywatelstwo; kurs wyzszy. Kursy sa dobra okazja dla doksztalcenia sie tak dla nowo- praybylych jak i tu urodzonych Kanadyjezykow, ktorzy chea sie nauezyé czylaé i poprawnie pisa¢ po angielsku. W programie specjalne klasy konwersacji angiclskie). Program wykladéw obejmuje: “Basic English” — naukowo zorganizowany, stopniowany kurs dla Nowych Kanady}- czykow mowienila, czytania i pisania po angielsku. Oma- wianie spraw biezacych. Informacje o otrzymaniu obywa- telstwa. Wyxtady o Kanadzie i je] ludnosci. Dyskusje gru- powe. Pomoce naukowe. c.c. GOLDRING Dyrektor Oswiatowy krajow europejskich bedzie zale- zaio, czy wojny swiatowe} da sie uniknac. Rzecz jasna, niebez- pleczenstwo takie nie istnieje, a panika bedzie jeszcze jedna bro- | nia “wojny psychologicznej”. | Mozemy wierzye Rosjanom i A- . merykanom, gdy nas zapewnla- | ja, ze 2 soba bi¢é sie nie beda. | Leez ‘wojny lokalne’ miedzy sa- ~ . x . Bae he ayy PeUneRS ne ne. . oo ~ a ek AS a eb : , cos te Se cere F be is ae PY Sat Fy BABS or t § PS aS 3 . ond ba 3 Ss. * ~ . ee pa Se a a ee TB Ee a. ee : J.$. MIDANIK przewodniczacy. | gereenna nnn Rinenanmnnnonnnne ® Ne IRAN a NARMS ANMI A S MANA Aa STAN SANS AIS RASS NIRS ARISRIONNA. gh RRA ARLE QAR iit iS i = / = are ee BY Ee cS ee ; - aa — . : 23 Ss a ee 2 a 7 oe oe . ; fe ’ ; Se eo E: ee ge * Bs z ae r eo ¥ bs x bileu.iprzyjsé do biura ZPwK i nao-| “Gtos Polski’, w oinnym nu- o tym. Colmerze martwi sie, ze arehiwum 338 “GtosuiZwiazku Polakow wi Kanadgzie konsularne Polskiego” 2 dn. 15. 8 1957 w niektérych | artykule p.t. “Po co przeinaczac AAR SAARRE NAA REERERE AARNNRENUST SE ANE RAR | AAAAARS 92 2 ARR ee cal ARAL gels knkee bal, SESE TE gang WARE LQ MRL AANA ARPA | Wo jednym z “Kacikow Ju yyse Go plura 2 szowyeh” omawiajac sprawe roz- cznie sie przekonac nadzie przez czynniki a a 3 : | ich poplecanikow, miast, gdybysmy zbadali archi- go Polskiego tuz przed wybu-|temat pisze: “Takze pod moim|latow w Kanadzie. hapewno zna- adresem sfabrykowano klam-jlezlibysmy “‘inny material”. stwo, ze w 1931 r, stawalem w|Swieta racja. W archivum ZPwK lobecnym prezesie Zarzadu Gj.) obronie komunistow Dutkiewi-/nie ma list osob, ktore w latach ‘Zwiazku Narodowego p. M. Ne-!¢za, Kozikowskiego i Ostrowskie. trzydziestych pobieraly subwen- day, ktory pray kazdej okazii do| go preed usunieciem ich 2 Zwiaz-|cje z placowek konsularnych na gnudzenia powtarza w kélko, ze; ku Polakow. Jest to nieprawda”. |“robote spoteezna™ czyli rozbija- 2wiazek Polakow w Kanadzie byl} 4.0 levenie asi] aft ‘pod wplywami komunistéw. Nie} , TO oSwiadezenie zmusilo nasi ze rzad RP co roku dawal do prayanaje sie jednak, Ze to on!@0 Wykonania fotokopi! protoko- dyspozycji czynnikem konsular- ich rozpaczliwie bronit przed wy. 'U Grupy 1 ZPwK. Kazdy moze rzuceniem z ZPwK za powiedze- | Zobaczyc jak wygladal wniosek nie takie. jak “hanba nam Pola-, P. M. Nedzy, nie tylko postawyo- kom, ze w 1920 r. zwyciegyligmy| PY na zebraniu, ale 1 napisany bolszewikow pod Warszawa”, | | Prez Niego, poniewaz w 1931 r- : . ip. M. Nedza byl wlasnie sekre-| organizac}i polskich w Kanadaie. Z kwoty te) sporo osob otrzymv- walo lapowki za rozbijanie ZP ws STEP ORR te yPeagre8 wt eae! < x ¢ du GL. Zwiackt, Bolakow w Ra: Sierd2it swoim | poc nadzie p. S. F, Konopki, wnoszac| “18S W@'PUWOSCr AE Ble ma. ‘swoje pretensje. Otrzymal na to! Wymowne jest. dla charakte-| ronto” ru op. M. Neday, ze mimo, i2 plastuje zaszezytna godnose pre- zesa Zarzadu Glownego ZNPwK < uznal za mozliwe ogtoszenie podpisem. A-tronto. odpowled2, ze dokument odno- pamie jega obrony komunistaw pmnajduje sie wo archiwum ZPwk (i w kazde} chwili moze bve | nrzedstawiony, Niestetv. p. M. dnego z faklami. ‘udzial, na innym terenie. maozente gM ORE pe ee a Poke a ; te od *. * 7 8 RRR _@}ononego pites. ge TDutklewtesga 1 0 Ve ar : o % ha @erucentes 3 : byt 2am™hicona 2wLaakn, Th Bee men Fro €ten ‘2 “Peg et : oe So 83 Se ay ey en 4 . 3 cS < es sf aes se 2 3 = * So : ae. POUR s * . : 3 ~—y = Soy fo FTeses Sekretarr _ Odbitka fotograficzna protokelu z zebrania Gr. ZPwK 21. IX. 1931 6, sporzadzonego j podpi. sanego priez pn. Nedze dowodzi, ze to wlasnie on a nie nikt inny byt gorliwwm obronea me in komunisty Dutkiewieza, obeenego redaktora komunistyeznej “Kroniki’ i przywédcy bankrutéw bolezewickich w Kanadzia. | W kazdym razie, rosnace “na-, ewiezych satelit6w rosyjskich ijz iIntrygaml rosyjsko-ameryKan- | do te). mroze bye niekompletne, nato-) nie Zwiazku Polakéw. Wiadomo, nym pewna kwote na “zasilenie’™. | K OW WK, Sprawa ta jest publiezna ta. PML. Nedza zwroell Sie nawel tarzem Grupy 1 ZPwK. co sam i jemnica starsze] Polonli w To. | : |dnosei jako byly konsul ezy wy2-, szy urzednik MS2Z-etu natrafie-. inia na Slady tej “radosnej” twér-. o§wiadezenia calkowicie niezgo-|czosci w ktére] bral wybitny. | | | | | | problemu ich poli- | ich nieuchronna likwidacja po-jtyki narodowej. Zdrowa opinia awoll ostudzié zapal wojenny|europejska, desolidaryzujac sie $ 2 i : N 3 3 2 g N g 3 N t N N y N $ t | i é t : ‘ y N N x $ N 3 Pan T. L. “Chodzacy po To- nie powinien mieé tru. : : : g N N 3 3 3 3 N y z Na jawie oskarionych w Szezecinie zasiadio 6 os6b pod zarzutem zorganizowania szaj ki bandyckiej, napadéw z bro nia w reku. Glownym oskay, zonym byl 33-letni Zenon Wolny. do chwili aresttowanis w ezerweu 1956 r., wiceprre. wodniczacy Rady Narodows; w Szezecinie, i Dygnitarz na tawie oskario, nych nie jest rzadkim zjawi. skiem w Polsce, leez dotych, czas ztnajdowali sie pod 1. rzultem szplegostwa, zdrady lapownictwa, Walny jest plerwszym dygnitarzem oskar. zonym o zwykly rozbdj, nal. pospolitszy w Swiecie bandy. tyzm. Nie dzialal sam, gdyz dl, wykonania tak WSpanialych planow trzeba bylo mieé do. borowy zestaw wspdéipraco. wnikow. Gwiazda Wolnego by. fa jego przyjacidika 19-letnis Gabriela Prusak. Pomystowo. scig alodziejska, odwaga nia ustepowata hersztowi. | gdy. by nie jej przypadkowe aresr. towanie za kradziez w_ jed. nym z magazynow, Wolny byl, by jeszeze wolny i grasowal. by sobie po Szezecinie. Aresztowanie Gabriel] Pry. sak bylo ciezkim ciosem dla Wolnego. Osobistym i handle. wym. = Wiceprzewodniczacy Rady Narodowe] udal sig wiec do prokuratora z inter. wencfa. Znali sie przeciez 3 terenu stuzbowego ji prywa. tnego. W stosunku do aresrto. wanej istnialy dowody, ponad. to milicja oskarzata ja o po. peinienie innych kradziezy ; dochodzenia w jej sprawie nie byly jeszeze ukonezone. Wol. ny zbyt pewny siebie zagral z prokuraforem w otwarte kar. ty. Powledzial mu, ze areszto. wana jest jego kochanka i ie bardzo mu zalezy na je} zwol. nieniu, Za uwelnienie areszto- wane] obiecal lap6wke 20,000 zt. Prokurator nie odrzucil wspaniatomysine| oferty i o- swiadezyl, ze zajmie sie sam fa sprawa. Trudno z cata stanowezoscia powiedziec czy przewaiyla uczciwos¢ prokuratora czy tei dociekliwos¢ wiadz sledezych, Wolny interweniowal kilka- krotnie u prokuratora ale w ostatecznosci zostal w ezerweu aresziowany. Gabriela Prusak nie wytrzy. mata naciskdw Sledztwa. Po: zhawiona moizliwosci komuni: kowania sie ze swoim moinym przyjacielem zaczela sypaé. | nawel mile nastawiony proku- rator nie byl w stanie pow- sfrzvmac dalszego biegu wy- padkow, . Z materialu dowodowego przestawionego w sadzie wy nikalo, ze Wolny niezaleznie od tego, iz nie gardzil tapdw- kami na stanowisku wiceprze- wodniczacego Rady Naredo- we; staf na czele doskenala zorganizowanej szajki bandy- ckiej. Opracowywal sam do najdrobniejszych szezegdléw plan kaidego napadu. Wyszu- twal ofiary, najezesciej urze- dy, wiedzial przeciez doske- nale, gdzie mozna znalezé go- towke czy wartoSciowe prred- mioty. Mial informacje o tym jak sa strzezane itp. Podezas przewodu sadowe- go Wolny oswiadezyl, ze zex nania zostaly wymuszone “la- maniem praworzadnoseci” prre ciez zostal aresztawany prred pazdziernikiem 1956 r. Méwil, iz jest ofiara owych strasznych czaséw. Przyznal sie natural. nie do naduzywania stanowi- ska urzedowego, dzieki czemu doszedi do weale powaznych oszezednogci w sumie 20,000 dolarow ale z bandytyzmem nie mial nic wspdlinedo. Po- wiedzial, ze latwiej bylo przy- znac sie w éledztwie do udzia- ly w napadach rabunkewych, jake wyjasnienie zdobycia tak mnaczne| sumy dewiz amerv: kanskich anizell do naduryé. Bal sie. by nie oskarzono go Oo... szplegostwo, Pozostali oskarzeni z Ga briela Prusak na czele porba- wieni talentow dialektyeznych Wolnego byli mnie] powsele gliwi, Nikf z nich nie by! dya- nitarzem panstwowym i fat wiej bylo sie przyznaé de udziatu w szajce bandyckie| | kradziezach. Prokurator wy: pominal Wolnemu liczne sran- faze, fapownictwo a oskario- ny z usmiechem odpowiadal “takie byly ezasy. Na szezeseie teraz jui inaczej. Jestem ofa ra bezpieki”. | Zenon Wolny nie przekonal jednak ani prokuratora ani sadu. Wreez przeciwnie. Do- stli do zgodnego przekonania, ze maja przed soba niebexpie cznego, sprytnego przestepce. Skazany zostal na 10 lat wie tlienia jako herszt bandy, przy: czvm sad podkreslil, ze wy mierzyl mu wyseki wymiar kary dlateeo, ze by} na odpo- Wiedzialnym sfanowisku pe blicznvm. Pozostali otrzymall od 4 do 7 lat wiezienia. Proces Wolnego wsirzasnal sninia publicezna w Paolsce, KtAra z przerazeniem siwiel drila, ze niektorzy dyanitarté sa nie tvilen lapownikami, ale i zwyktym! bandytami.